---

Liên Âu lên án Hamas dùng bệnh viện như lá chắn, kêu gọi Israel kiềm chế để bảo vệ thường dân Gaza

Thùy Dương /RFI – 13/11/2023

Liên Hiệp Châu Âu ngày Chủ Nhật 12/11/2023 lên án tổ chức Hamas ở dải Gaza sử dụng các bệnh viện và thường dân như những lá chắn sống, đồng thời kêu gọi Israel kiềm chế hết sức có thể để bảo vệ tính mạng của người dân ở Gaza.

Khói bốc lên gần khu bệnh viên Al Shìa, nơi có nhiều người Palestine đến trú ẩn, trong bối cảnh Israel tấn công Gaza. Ảnh chụp ngày 09/11/2023. REUTERS – STRINGER

Hãng tin Anh Reuters hôm nay 13/11 nhắc lại, phía Israel khẳng định tổ chức Palestine Hamas đã đặt các trung tâm chỉ huy bên dưới và gần các bệnh viện. Hamas đã bác bỏ cáo buộc này. Theo quân đội Israel, cần phải tiếp cận các địa điểm này để giải thoát khoảng 200 con tin bị Hamas đã bắt cóc trong cuộc tấn công vào Israel ngày 07/10.

Từ thứ Sáu 11/10, gọng kềm đã siết chặt quanh các bệnh viện ở Gaza.

Bộ Y Tế thuộc chính quyền Hamas tại dải Gaza hôm nay cho AFP biết là toàn bộ các bệnh viện ở miền bắc Gaza không còn có thể hoạt động. Sáu trẻ sinh non và 9 bệnh nhân đang được điều trị tích cực đã tử vong do bệnh viện không có điện trong bối cảnh bị Israel bao vây.

Trong thông cáo nhân danh 27 nước thành viên Liên Hiệp, lãnh đạo ngành ngoại giao châu Âu, Josep Borrell, lưu ý, « các thường dân phải được cho phép rời khỏi khu vực chiến sự » và thúc giục Israel tôn trọng luật nhân đạo quốc tế, thực hiện hiện nghĩa vụ bảo vệ các bệnh viện, trang thiết bị y tế và thường dân đang ẩn náu trong các cơ sở này.

Trả lời RFI Pháp ngữ, bà Shaina Low, phát ngôn viên tổ chức phi chính phủ Norwegian Refugee Council, tại Jérusalem, nhấn mạnh cách duy nhất để cứu mạng người và tiến hành hoạt động cứu trợ là lệnh ngừng bắn :

« Bệnh viện và xe cứu thương được hưởng sự bảo vệ đặc biệt theo luật pháp quốc tế, và phải được bảo vệ khi được sử dụng vào mục đích duy nhất là chăm sóc và hỗ trợ y tế. Nếu Israel cho rằng các hoạt động quân sự được tiến hành từ các bệnh viện thì họ có trách nhiệm chứng minh rằng điều đó đã thực sự xảy ra. Và ngay cả trong trường hợp này, Israel phải tiến hành các biện pháp đáp trả tương xứng, tránh gây tổn hại đến sinh mạng thường dân, phù hợp với luật pháp quốc tế.

Chúng tôi kêu gọi Israël và cộng đồng quốc tế làm mọi điều trong khả năng, quyền hạn của mình để bảo vệ thường dân, đặc biệt là nhân viên y tế và các bệnh nhân. Hơn nữa, chúng tôi cần có một lệnh ngừng bắn. Đó là cách duy nhất để cứu các sinh mạng và tiến hành hoạt động cứu trợ nhân đạo một cách an toàn. Nếu chúng ta muốn hàng cứu trợ đến được với những người đang bị tổn thương nhất, chúng ta cần lệnh hưu chiến để có thể thực hiện điều đó một cách an toàn ».

Liên quan đến việc di tản người dân khỏi dải Gaza, AFP cho biết là theo thông tin từ cả phía Gaza và Ai Cập, trong ngày hôm qua 12/10 đã có 500 người ở Gaza, mang hai quốc tịch, đã được Ai Cập tiếp đón qua cửa khẩu Rafah.

Về phía Liên Hiệp Quốc, định chế quốc tế này hôm nay 13/11 treo cờ rủ và để 1 phút mặc niệm các nhân viên đã thiệt mạng tại Gaza. Chương trình Phát triển của Liên Hiệp Quốc tại Gaza ngày 10/11 thông báo kể từ khi chiến tranh Gaza nổ ra, đã có hơn 100 nhân viên thiệt mạng.

---

Thủ tướng Israel nêu khả năng đạt thỏa thuận để giải phóng các con tin bị Hamas bắt giữ

Chi Phương /RFI – 13/11/2023

Trả lời phỏng vấn kênh truyền hình Mỹ NBC, ngày 12/11/2023, thủ tướng Israel Benyamin Netanyahu đã đề cập đến khả năng đạt được một thỏa thuận nhằm giải phóng các con tin là người già, phụ nữ, trẻ em trong số hơn 240 người bị Hamas bắt giữ từ ngày 07/10.

Thủ tướng Israel Benyamin Netanyahu, trong một sự kiện tại Tel Aviv, Israel, ngày 28/10/2023. © Abir Sultan / AP

Theo thủ tướng Israel, nếu thỏa thuận này có thể đạt được, đó là nhờ vào áp lực quân sự và ông sẽ thông báo nếu có kết quả. Tuy nhiên, một quan chức Palestine ở Gaza xin ẩn danh, cho AFP biết, chính ông Netanyahu là người gây khó khăn cho việc đạt được thỏa thuận với Hamas, trong việc trao trả con tin.

Trong một cuộc phỏng vấn khác trên đài CNN,  ông Netanyahu từ chối chịu trách nhiệm về việc không ngăn chặn được cuộc tấn công của Hamas vào Israel. Thủ tướng Israel cho rằng « câu hỏi này sẽ được giải quyết sau chiến tranh », và biện minh : « Liệu mọi người có đặt câu hỏi này với tổng thống Mỹ Franklin Roosevelt sau cuộc tấn công ở Trân Châu Cảng năm 1941 hay với ông George W.Bush sau cuộc tấn công khủng bố ngày 11/09/2001 hay không ? »

Còn tại Israel, theo nhiều cuộc thăm dò, khoảng 70 % người được hỏi cho rằng thủ tướng Netanyahu không phải là người có năng lực tốt nhất để lãnh đạo chính phủ trong bối cảnh có chiến tranh.

Từ Tel-Aviv, thông tín viên RFI Murielle Paradon và Boris Vichith tường trình :

« Tại một ngã tư ở Tel Aviv, không có nhiều người đến nhưng họ bày tỏ ý kiến của mình. Những người biểu tình giơ các tấm bảng với hình ảnh của thủ tướng Israel tay nhuốm máu. Họ cho rằng ông Benyamin Netanyahu phải chịu trách nhiệm về cuộc chiến và yêu cầu thủ tướng từ chức ngay lập tức. Itamar, một nghệ sĩ cho biết : « Tôi yêu cầu ông Netanyahu phải rời khỏi chính phủ. Ông ấy đã hủy hoại cuộc sống của những người Israel từ nhiều năm qua, nhưng trong cuộc chiến này ông ta là một thảm họa. Nếu muốn cứu con tin, nếu muốn ngừng cuộc chiến này lại và ngừng giết hại những thường dân vô tội, ông ta phải từ chức ». 

Tuy nhiên, những người biểu tình này bị những người Israel khác công kích. Zeev, mặc một chiếc áo với hàng chữ đòi trả tự do cho các con tin ở Gaza, cho rằng « đây không phải là lúc để bàn về chính trị. Cần phải đoàn kết vì những người bị bắt làm con tin ở đó. Hiện không phải là thời điểm thích hợp để tranh cãi chính trị ». Một người khác khoảng 50 tuổi thì cho rằng thủ tướng Netanyahu đã để cho Hamas phát triển vì mục đích chính trị của riêng ông ấy. Bà nói : «  Tôi hy vọng rằng mọi người cuối cùng sẽ hiểu được mối liên hệ giữa ông ta và các vụ thảm sát, giữa Netanyahu và chế độ độc tài. Ông ta chính là người phải chịu trách nhiệm, ấy vậy mà ông ta vẫn tại vị ». 

Nhóm người biểu tình ít ỏi này là những gì còn lại của các cuộc biểu tình lớn, tập hợp những người chống ông Netanyahu cách nay vài tháng, phản đối một cải cách được cho là phi dân chủ của chính phủ Israel. Đối với họ, không có chuyện từ bỏ phản kháng. » 

---

Binh sĩ Hamas tố cáo những thủ lĩnh cấp cao đã đưa họ vào chỗ chết

Minh Sang

Thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh (trái) và Thủ lĩnh Hamas Yehya Al-Sinwar

Một thông tin gây sốc khi mới đây một chỉ huy của Hamas nói với tờ Daily Mail của Anh rằng, các thủ lĩnh Hamas là Ismail Haniyeh và Yahya Sinwar đã “tiêu diệt” các cấp thấp hơn của phong trào khủng bố bằng cách ra lệnh tấn công Israel vào ngày 7/10.

Người chỉ huy, tự xưng là Abu Mohammed, nói với tờ Daily Mail trong một cuộc phỏng vấn rằng, kế hoạch ban đầu của họ chỉ là bắt cóc một số binh sĩ Israel. Nhưng mệnh lệnh của các nhà lãnh đạo quân sự Hamas đã thay đổi vào phút cuối, và thay vào đó mà vụ thảm sát đã diễn ra như những gì chúng ta đã thấy vào hôm ngày 7/10.

Nói về động cơ tiết lộ nội dung trên, chỉ huy quân Hamas tên Abu Mohammed nói rằng: “Lý do chúng tôi lên tiếng là vì chúng tôi muốn nói với thế giới là Gaza thân yêu của chúng tôi đang bị bắn phá. Và vấn đề là từ mệnh lệnh của những lãnh đạo của chúng tôi.”

Người chỉ huy này cũng chỉ ra một thực tế là, trong khi Haniyeh và các nhà lãnh đạo khác sống trong sự sung túc ở nước ngoài thì những binh sĩ như anh ta phải tự nuôi sống bản thân bằng những quả chà là và dầu ô liu.

Chỉ huy Abu Mohammed cũng cáo buộc thủ lĩnh Sinwar của họ đã “hành động như một chiến binh đường phố” khi những binh sĩ Hamas được yêu cầu “làm những gì họ thích” khi tấn công vào Israel.

Người chỉ huy này cũng nói thêm rằng, liên lạc với văn phòng chính trị của Hamas đã bị mất, Abu Mohammed nói rằng “Chúng tôi không biết phải đi theo hướng nào tiếp theo. Chúng tôi không biết phải đi con đường nào. Họ (những thủ lĩnh Hamas) đã tiêu diệt chúng tôi”.

Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant gần đây đã nói về sự mất kết nối giữa ban lãnh đạo Hamas và các cấp thấp hơn của nhóm quân này. Ông nói rằng, thủ lĩnh Sinwar đã hoàn toàn bị cắt đứt khỏi phần còn lại của tổ chức và cơ cấu chỉ huy của Hamas đang sụp đổ.

---

Trận chiến xung quanh bệnh viện al-Shifa

Bên ngoài bệnh viện al-Shifa, một trận chiến đang diễn ra ác liệt: Quân đội Israel đang chiến đấu với Hamas, nhóm chiến binh kiểm soát Gaza. Bên trong al-Shifa, bệnh viện lớn nhất Gaza, đang có hàng nghìn người bị thương và người tị nạn. Các bác sĩ nói rằng họ đã hết nhiên liệu để vận hành máy phát điện. Quân đội Israel cáo buộc Hamas đặt trụ sở của mình trong mạng lưới đường hầm bên dưới bệnh viện. Quân Israel đã tiến tới phạm vi cách cơ sở vài trăm mét.

Chính phủ Israel vẫn chưa ra lệnh cho binh sĩ tiến vào bệnh viện. Nguyên nhân một phần là do họ hy vọng có thể đàm phán một thỏa thuận để giải thoát một vài người trong số khoảng 240 con tin bị Hamas và các nhóm chiến binh khác bắt giữ ở Gaza. Các cuộc đàm phán đang diễn ra ở Qatar và Ai Cập. Tuy nhiên, bất chấp kết quả đàm phán, quân Israel vẫn có thể sẽ tiến vào al-Shifa trong những ngày tới. Các bệnh viện khác ở Gaza đã phải sơ tán sau khi hết nhiên liệu và bị tấn công.

Lạm phát giảm ở Ấn Độ

Người dân Ấn Độ vừa tổ chức lễ hội Diwali vào Chủ nhật, với những màn đốt pháo hoa và trao đổi quà. Nhưng các ngân hàng trung ương của nước này đang hy vọng nhận được món quà của họ vào thứ Hai, khi dữ liệu lạm phát tháng 10 sẽ được công bố. Các nhà kinh tế tin rằng tốc độ tăng trưởng giá tiêu dùng sẽ giảm xuống 4,8% so với cùng kỳ năm ngoái, giảm từ mức 5% trong tháng 9. Mức giảm hàng tháng thứ tư liên tiếp này sẽ đưa lạm phát đến gần hơn với mục tiêu 4% của Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI).

Những con số này sẽ là bằng chứng ủng hộ Shaktikanta Das, Thống đốc RBI, người đã phản đối việc tăng lãi suất ngay cả khi tỷ lệ lạm phát vọt lên hơn 7% trong tháng 7. Ông nhấn mạnh rằng lạm phát tăng đột biến chỉ là tạm thời, vì nguyên nhân là do gió mùa thất thường đã làm gián đoạn sản xuất lương thực. Lạm phát chậm lại cũng sẽ là một món quà dành cho Thủ tướng Ấn Độ, Narendra Modi. Đảng Bharatiya Janata của ông đang cạnh tranh trong 5 cuộc bầu cử cấp bang trong tháng này, trong đó gần 1/6 cử tri Ấn Độ sẽ đi bỏ phiếu. Việc giá cả giảm, đặc biệt là đối với thực phẩm, có thể cải thiện cơ hội của Bharatiya Janata.

---

Ba Lan thành lập Quốc hội mới

Vào thứ Hai này, các nghị sĩ sẽ lần đầu tiên lấp đầy 460 ghế trong Quốc hội Ba Lan kể từ cuộc bầu cử vào tháng 10. Sẽ có 117 gương mặt mới. Nhưng thay đổi chính là, sau 8 năm cầm quyền, Đảng Luật pháp và Công lý (PiS) không còn chiếm đa số tại Sejm, hạ viện quyền lực của Ba Lan.

Khi triệu tập phiên họp quốc hội đầu tiên, Tổng thống Ba Lan, Andrzej Duda, cho biết ông sẽ để ứng viên của đảng lớn nhất làm thủ tướng – trong trường hợp này là Mateusz Morawiecki, thủ tướng hiện tại của PiS – như bước đầu tiên trong việc thành lập chính phủ. Morawiecki gần như chắc chắn sẽ thất bại vì phe đối lập, dự định sẽ hình thành một liên minh rộng khắp, đang chiếm đa số trong quốc hội. Ngày 10/11, các nhà lãnh đạo đối lập đã ký một thỏa thuận chính thức. Nhưng PiS đang câu giờ. Việc có thêm một vài tuần nắm quyền có thể cho phép họ có được nhiều “bạn bè” hơn và ký được các hợp đồng dài hạn với các tổ chức công và các công ty nhà nước.

---

Vấn đề quyền của người Rohingya ở Bangladesh

Vào thứ Hai, một uỷ ban của Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc sẽ thảo luận về báo cáo mới nhất về nhân quyền ở Bangladesh và đánh giá các điều kiện ở đó. Kết quả báo cáo được cho là sẽ không thuận lợi.

Kể từ năm 2017, gần 1 triệu người Rohingya, một nhánh Hồi giáo ở bang Rakhine ở Myanmar có đa số theo đạo Phật, đã tìm nơi ẩn náu ở Bangladesh. Họ phải chạy trốn sự đàn áp tàn bạo đến mức Liên Hiệp Quốc xem đó là một cuộc diệt chủng. Chính phủ Myanmar, vốn tuyên bố rằng người Rohingya là người nhập cư, đã không trao cho nhóm này bất cứ quyền gì. Quyền của họ cũng bị hạn chế trong các trại tị nạn ở Bangladesh. Người Rohingya bị giam giữ trong các trại bằng hàng rào dây thép gai, một hành vi vi phạm luật pháp quốc tế. Bạo lực băng đảng mà cảnh sát hỗ trợ cũng đang lan tràn.

Báo cáo của Liên Hiệp Quốc khó có thể thúc đẩy Bangladesh cải thiện tình hình này. Theo chính phủ Bangladesh, Trung Quốc đang cố gắng giúp nước này chuyển 3.000 người Rohingya trở lại Myanmar. Fortify Rights, cơ quan giám sát nhân quyền, gọi kế hoạch này là “chín ép và nguy hiểm.” Dù ở Bangladesh hay Myanmar, tương lai của người Rohingya đều ảm đạm.

---

Báo Mỹ: Nếu tái đắc cử tổng thống, Donald Trump sẽ trục xuất hàng triệu người nhập cư bất hợp pháp

Thanh Hà /RFI – 13/11/2023

Trích dẫn lời một số cố vấn của ứng cử viên Donald Trump, báo New York Times số ra ngày 11/11/2023 nói đến nguy cơ một « đợt đàn áp nhắm vào người nhập cư » bất hợp pháp trên quy mô chưa từng thấy trong lịch sử cận đại của Hoa Kỳ, nếu ông Trump tái đắc cử vào năm 2024. « Hàng triệu người mỗi năm » có thể bị trục xuất.

Cựu tổng thống Donald Trump tái tranh cử, Erie, bang Pennsylvania, ngày 29/07/2023. AP – Sue Ogrocki

Từ New York thông tín viên RFI Loubna Anaki cho biết chi tiết :

Đây là một trong những đề tài Donald Trump ưa thích nhất trong đợt vận động tranh cử năm 2016 và trong suốt bốn năm sau đó ở Nhà Trắng. Chính sách nhập cư, đạo luật « Muslim Ban – Cấm người Hồi Giáo » (tại một số quốc gia nhập cảnh vào Mỹ), xây tường ở biên giới phía nam Hoa Kỳ, phân tán gia đình của những người nhập cư… Đó là những biện pháp gây nhiều tranh cãi nhưng lại được đông đảo các cử tri cánh bảo thủ nhất tán đồng. 

Đương nhiên vào lúc chuẩn bị ra tái tranh cử tổng thống, Donald Trump lại khai thác lá bài này. Theo tiết lộ của các phương tiện truyền thông Mỹ, bên đảng Cộng Hòa đang thiên về những biện pháp khắt khe hơn nữa trong trường hợp ông Trump trúng cử tổng thống vào năm tới. Chẳng hạn như ông sẽ lại ban hành một đạo luật chống Hồi Giáo mới, hủy quyền có quốc tịch theo nơi sinh đối với con cái của những người nhập cư không có giấy tờ hợp pháp. Donald Trump dường như cũng có kế hoạch tiến hành một trong những chiến dịch trục xuất người nước ngoài trên quy mô lớn chưa từng thấy. Để làm được việc này các cơ quan di trú sẽ được lệnh bắt giữ trên bình diện rộng những người nhập cư trái pháp, lập ra một trại giam giữ lớn gần biên giới Mêhicô. Đấy là nơi giam người nhập cư trong khi chờ bị trục xuất. 

Vào lúc này, Donald Trump chưa chính thức tiết lộ các kế hoạch trong hồ sơ di dân nhưng ông đã mời Stephen Miller cộng tác. Nhân vật này nổi tiếng là người có lập trường chống nhập cư và cũng là người đã hoạch định chính sách nhập cư trong nhiệm kỳ tổng thống của Donald Trump ».

---

Hoa Kỳ: Bốn bất ngờ có thể đảo lộn kết quả bầu cử tổng thống Mỹ 2024

BBC News – 13/11/2023

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh,

Khủng hoảng con tin Iran đã giúp Tổng thống Ronald Reagan khi đó là cựu Thống đốc bang California đánh bại đối thủ là đương kim Tổng thống Jimmy Carter vào năm 1980

Một năm nữa, và tất cả dấu hiệu cho thấy cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024 sẽ ‘bộ phim chiếu lại’ của năm 2020 nhưng với vai trò đảo ngược – Donald Trump đảm nhận vai tổng thống của Joe Biden.

Một bầu không khí không mấy hào hứng bao trùm khi các cử tri chỉ có một lựa chọn tương tự, và mọi chuyện dường như được thiết lập theo một mô thức quen thuộc. Thậm chí khi các cuộc thăm dò cho thấy một cuộc chạy đua vào Nhà Trắng đang ‘ngang tài ngang sức’.

Nhưng lịch sử sẽ cho thấy, mọi chuyện diễn ra trong một năm tới sẽ có thể đảo ngược kết quả cuộc tranh đua này.

Vào năm 1979, một cuộc khủng hoảng con tin đã khiến Tổng thống Jimmy Carter vuột mất cơ hội được tái đắc cử. Và trong năm 2020, đại dịch Covid đã định hình lại đất nước Hoa Kỳ.

Sau đây là bốn bất ngờ có thể đảo ngược tiến trình bầu cử tổng thống Mỹ 2024.

Chuyện gì xảy ra nếu một ứng viên độc lập giành được ưu thế vượt trội?

Nguồn hình ảnh, Getty Images

Chụp lại hình ảnh,

Robert F Kennedy Jr, người gần đây đã tuyên bố không theo đuổi vai trò là ứng viên của Đảng Dân chủ, thay vào đó trở thành ứng viên tổng thống độc lập

Katty Kay

Nếu một người không phải là ứng viên từ Đảng Cộng hòa hay Dân chủ, cơ hội trở thành tổng thống Mỹ là quá mong manh. Thế nhưng các ứng viên của một đảng thứ ba trong quá khứ đã đảo ngược được kết quả bầu cử – và chuyện này có thể lặp lại trong năm 2024.

Vào năm 1992, một doanh nhân giàu có Ross Perot đã giành được 19% số phiếu bầu, và được xem đã khiến phe Cộng hòa đánh mất một chiến thắng trong cuộc bầu cử.

Năm 2000, ứng viên Đảng Xanh (Green Party) Ralph Nader giành được 97.488 phiếu ở Florida, giúp Tổng thống George W Bush giành được ưu thế ở những bang không phải chiến trường (swing state). Và một số người còn nhận định ứng viên Đảng Xanh, Jill Stein cũng đã khiến bà Hillary Clinton chịu tác động bất lợi trong cuộc bầu cử năm 2016.

Cuộc bầu cử lần này có thể có khả năng bất ngờ tương tự. Một chính trị gia cấp cao người Mỹ mà tôi phỏng vấn trong tuần qua cho biết tỷ lệ ủng hộ thấp dành cho cả Tổng thống Joe Biden và ứng viên hàng đầu của Đảng Cộng Hòa, Donald Trump, có thể mở rộng cửa cho thêm các ứng viên khác, cuộc thăm dò của Gallup mới đây cho thấy điều tương tự.

Hai ứng viên độc lập đã bước vào cuộc tranh đua. Nhà hoạt động Cornel West theo đường lối cấp tiến, và Robert F Kennedy Jr, người gần đây đã tuyên bố không theo đuổi vai trò là ứng viên của Đảng Dân chủ.

Trước động thái này, các cuộc thăm dò cho thấy ông Robert F Kennedy Jr có thể giành được sự ủng hộ của khoảng 20% cử tri Đảng Dân chủ. Hiện không có mối liên quan đảng phái nào, ông Kennedy, người cũng ‘được lòng’ các cử tri có tư tưởng theo thuyết âm mưu – cũng có thể lấy số phiếu khỏi tay của Trump.

Cuộc bầu cử lần này có khả năng là cuộc rượt đuổi sát nút, và thậm chí một vài phiếu bầu dành cho ứng viên đảng thứ ba cũng có thể tạo sự khác biệt.

Chuyện gì xảy ra nếu một trong các ứng viên chết trước ngày bầu cử?

Nguồn hình ảnh, CBS

Chụp lại hình ảnh,

Ông Biden bị ngã trong buổi lễ tốt nghiệp tại Học viện Không quân Hoa Kỳ hồi tháng 6/2023. Nhà Trắng nói ông vẫn “ổn”, và chỉ trượt ngã do một bao cát

Nomia Iqbal

Đúng vậy, chúng ta đã nghe nhiều về điều này – cả Tổng thống Biden và cựu Tổng thống Trump đều đã cao tuổi. Vào ngày tuyên thệ nhậm chức tổng thống năm 2025, ông Biden sẽ 82 tuổi, còn ông Trump là 78 tuổi. Không có dấu hiệu cho thấy họ đang trong tình trạng sức khỏe kém, nhưng cuộc bầu cử sẽ thế nào nếu chuyện gì xảy ra với họ trong cuộc chạy đua nước rút?

Vâng, câu trả lời phụ thuộc vào khi nào.

Nếu họ bị bệnh nghiêm trọng hoặc chết trong khoảng từ nay đến năm mới 2024, thì cả hai phe đều có nhiều ứng viên sẵn sàng cạnh tranh để được chọn đại diện ứng cử. Thế nhưng tình hình trở nên phức tạp khi các bang hoàn tất số phiếu cho cuộc bầu cử sơ bộ.

Nếu tình hình xấu nhất xảy ra vào giữa tháng 10/2024, tên của họ sẽ vẫn nằm trên phiếu bầu quốc gia. Theo Hiến pháp Mỹ, ứng viên vẫn có thể tranh cử khi đã qua đời, thậm chí khi không thể tuyên thệ nhậm chức.

Chuyện này đã xảy ra trước đây: Vào năm 2000, Mel Carnahan chạy đua vào Thượng viện Mỹ khi ông bị thiệt mạng trong một vụ rơi máy bay trên đường đến một sự kiện vận động tranh cử. Ông ấy được bầu sau khi qua đời và vợ của ông ấy, Jean, đảm nhiệm chức vụ này cho đến khi diễn ra một cuộc bầu cử đặc biệt được tổ chức vào năm 2002.

Nếu một ứng viên thắng cử chết sau ngày bầu cử, thậm chí trước ngày tuyên thệ, thì phó tổng thống sẽ tuyên thệ thay. Họ sau đó thậm chí phải đề cử một phó tổng thống để thay thế mình – người này sẽ cần phải được Quốc hội phê chuẩn.

Vấn đề này trở nên vô cùng phức tạp nên chúng ta hãy cùng hy vọng tất cả các ứng viên đều thật mạnh khỏe!

Nếu một cuộc chiến tranh ở nước ngoài leo thang thì sao?

Barbara Plett Usher

Cuộc chạy đua của Tổng thống Biden lần này diễn ra trong bối cảnh bị định hình trước bởi những cuộc khủng hoảng quốc tế – Nga xâm lược Ukraine và cuộc chiến giữa Israel chống lại Hamas. Ngoài ra phải kể đến Trung Quốc đang ngày càng gia tăng áp lực quân sự lên vùng không phận của Đài Loan, điều này cũng tạo một bối cảnh nguy hiểm.

Đội ngũ của ông Biden đang cố gắng đạt được lợi thế từ điều này, khắc họa ông như một vị tổng tư lệnh đáng tin cậy, và ông ấy cũng đạt được những điểm cộng tương đối trong các cuộc thăm dò ý kiến liên quan đến cách xử lý hai cuộc chiến tranh đang ‘nóng’ hiện nay. Thế nhưng cũng có một xu thế lo ngại về chiến dịch của vị tổng thống: ủng hộ sụt giảm từ các thành phần quan trọng của những cử tri trẻ theo phe Dân chủ, những người tức giận trong việc Biden ủng hộ mạnh mẽ Israel và thương vong của Palestine đang gia tăng.

Và nếu như có có bất kỳ cuộc chiến tranh nào vượt khỏi biên giới hiện tại – nếu Nga tấn công một quốc gia thành viên Nato, nếu các nhóm vũ trang liên minh với Iran để cùng Hamas chống lại Israel – điều này sẽ làm đảo lộn những tính toán bầu cử và thay đổi cục diện.

Liệu Mỹ sẽ bị kéo vào cuộc chiến thay vì đứng bên lề như lập trường hiện nay cùng sức mạnh ngăn chặn?

Liệu các cuộc khủng hoảng quốc tế sẽ làm tổn hại đến viễn cảnh dành cho đối thủ có thể của ông Biden là Donald Trump hay không? Hoặc nếu khi ông Trump đạt được sự ủng hộ từ các cử tri vốn đã chán ngán với việc viện trợ của Mỹ và, có thể cả về khả năng Mỹ tham chiến ở nước ngoài?

Nhiều nhân tố đang vượt khỏi tầm kiểm soát của họ, đặc biệt ở Trung Đông. Đây không phải là một vị thế tốt cho bất kỳ ứng viên tổng thống Mỹ nào.

Chuyện gì sẽ xảy ra nếu Donald Trump phải ngồi tù?

Gary O’Donoghue

Cựu tổng thống Mỹ đang đối mặt với 91 cáo buộc hình sự trong bốn vụ án riêng biệt, có thể tất cả sẽ được đưa ra xét xử vào năm tới.

Mức án có thể tối đa lên đến hàng trăm năm, thế nhưng ít chuyên gia pháp lý nghĩ chuyện này có thể xảy ra, thậm chí khi ông Trump bị kết án là có tội.

Nguồn hình ảnh, FULTON COUNTY SHERIFF’S OFFICE

Chụp lại hình ảnh,

Ông Donald Trump đã trở thành cựu Tổng thống Mỹ đầu tiên bị chụp ảnh nghi phạm của cảnh sát tại bang Georgia vào tháng 8/2023, liên quan đến cáo buộc can thiệp bầu cử, đây là một trong số các vụ kiện pháp lý mà ông ta hiện đang đối mặt

Các luật sư của ông Trump đã ra sức rất nhiều, nhưng không giúp hoãn được phiên xét xử sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ. Họ biết việc chiến thắng cuộc bầu cử năm 2024 sẽ có thể đồng nghĩa một thời gian hoãn bốn năm, bởi vì hầu hết các ý kiến pháp lý đều loại trừ khả năng truy tố một vị tổng thống đương nhiệm, mà chỉ có một khả năng bị Quốc hội luận tội.

Nếu ông Trump đi tù trước cuộc bầu cử, thì không có gì có thể khẳng định rằng ông ta sẽ không chiến thắng.

Bị kết tội không ngăn chặn khả năng ông ấy chạy đua vào Nhà Trắng – 100 năm trước đây, một ứng viên đã đạt được gần một triệu số phiếu bầu khi ở sau song sắt.

Chuyện này rõ ràng ngăn chặn bất kỳ chiến dịch vận động tranh cử nào thế nhưng các cuộc thăm dò cho thấy những cử tri Đảng Cộng hòa sẽ không từ bỏ.

Nếu được bầu làm tổng thống Mỹ từ trại giam, ông Trump có thể tự ân xá cho mình khỏi các tội danh liên bang, nhưng nếu ông ấy bị giam theo một trong hai vụ án cấp quốc gia, ông ta sẽ không có quyền hạn làm điều tương tự.

Điều này đã tạo nên một khả năng kỳ lạ về một vị tổng thống đương chức đằng sau song sắt nhà tù.

Chúng ta đang trong một tình huống thật sự chưa từng có trước đây, và thậm chí những bộ não pháp lý hàng đầu cũng phải ‘vò đầu bứt tai’ về câu chuyện này.

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c102pgdyn3qo