Thế giới hôm nay: 21/03/2023 (Economist – NHK – DKN…)
Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Chính phủ Pháp sống sót qua hai cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm, nhờ đó đảm bảo các cải cách lương hưu gây tranh cãi của tổng thống Emmanuel Macron sẽ trở thành luật. Động thái này được kích hoạt vì ông Macron bỏ qua quốc hội để nâng tuổi hưởng lương hưu từ 62 lên 64. Một số nhà lập pháp đối lập đang kêu gọi chính phủ từ chức hoặc mở trưng cầu dân ý về vấn đề lương hưu.
Giá cổ phiếu của First Republic, một ngân hàng cỡ trung của Mỹ, đã giảm khoảng một phần ba sau khi xếp hạng tín dụng của họ bị hạ lần thứ hai trong một tuần. Ngân hàng này được cho là đang cố gắng huy động vốn để khắc phục khoản thiếu hụt 13,5 tỷ đô la trên bảng cân đối kế toán. Ở bên kia bờ Đại Tây Dương, chỉ số Euro Stoxx 600 đóng cửa cao hơn vào thứ Hai nhờ tin Credit Suisse được UBS mua lại.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đến Moscow hội đàm với Vladimir Putin, người đồng cấp Nga. Ông Tập cho biết ông hy vọng chuyến thăm của mình sẽ tạo ra “động lực mới” cho “sự phát triển ổn định” của quan hệ hai nước. Trong khi đó, phát ngôn viên của Ukraine nói chính phủ ông hy vọng Trung Quốc sẽ “sử dụng ảnh hưởng của mình đối với Moscow” để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.
Amazon thông báo cắt giảm 9.000 việc làm, tương đương 3% lực lượng lao động của công ty, sau đợt cắt giảm 18.000 người hồi tháng 1. Lần này mục tiêu cắt giảm chủ yếu là nhân viên mảng điện toán đám mây Amazon Web Services. CEO Andy Jassy nói “nền kinh tế bấp bênh” buộc công ty phải “tinh giản hơn” về chi phí và số lượng nhân viên.
Ngân sách 842 tỷ USD của Ngũ Giác Đài tập trung vào mối đe dọa từ Trung Quốc
Hàng không mẫu hạm Liêu Ninh đầu tiên của Trung Quốc cập bến Hồng Kông vào ngày 07/07/2017. (Ảnh: Keith Tsuji/Getty Images)
Tác giả John Haughey
- Thứ sáu, 17/03/2023
Mục lục
- Kế hoạch cho một trận chiến khốc liệt ở Biển Đông
- Hoa Kỳ là mối đe dọa hàng đầu của Trung Quốc
- Không có cuộc xâm lược Đài Loan được ấn định
Thời sự Thứ Ba 28/02/2023: * Mỹ – Thái Lan tập trận chung Cobra Gold * Truyền thông Đức ép Ukraine đàm phán với Nga * Bộ trưởng Ngân khố Mỹ thăm Kyiv *
Võ Thái Hà tổng hợp – HD Press bổ sung
Mỹ và Thái Lan mở lại cuộc tập trận chung Cobra Gold trên quy mô lớn – Trọng Nghĩa /RFI
28/02/2023
Ảnh do Quân đội Hoàng gia Thái cung cấp: Tướng Chalermpol Srisawasdi, tổng tư lệnh quân đội Thái Lan (T) bắt tay chỉ huy Bộ Tư Lệnh Ấn Độ-Thái Bình Dương của Mỹ, đô đốc John Aquilino, trong lễ khai mạc cuộc tập trận Cobra Gold ngày 28/02/2023, Thái Lan. AP
Hôm nay, 28/02/2023, Hoa Kỳ và Thái Lan đã khởi động trở lại cuộc tập trận thường niên đa quốc gia Cobra Gold (Hổ Mang Vàng). Bị thu hẹp trong hai năm vừa qua vì dịch bệnh Covid-19, cuộc tập trận Cobra Golf năm nay có quy mô lớn, diễn ra trên trên lãnh thổ Thái Lan cho đến ngày 10/03, huy động khoảng 10 ngàn quân nhân đến từ 30 nước. Viêt Nam tham gia sự kiện với tư cách quan sát viên.
Thời sự Thứ Hai 27/02/2023: * Bắc Kinh chối cấp vũ khí cho Nga * G20 không thể thông qua tuyên bố chung * Pháp có chiến lược châu Phi mới * Ukraine lập kỷ lục bắn tăng Nga * TQ cạnh tranh với Starlink? * COVID-19 có thể rò rỉ từ phòng thí nghiệm TQ * Putin cáo buộc phương Tây chia rẽ nước Nga
Võ Thái Hà tổng hợp
Bắc Kinh nói không biết về đàm phán mua máy bay giữa Nga và công ty Trung Quốc
Vào ngày 24 tháng 2, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng họ không biết về các báo cáo rằng Nga và một công ty Trung Quốc đang thảo luận việc mua máy bay không người lái.
Theo tờ Reuters đưa tin, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Uông Văn Bân nói trong một cuộc họp báo: “Đã có một khối lượng lớn thông tin sai lệch lan truyền về Trung Quốc vào thời điểm này. Chúng ta nên cảnh giác về những ý đồ đằng sau nó.” Ông nói thêm, “Tôi cũng muốn nhấn mạnh rằng, Trung Quốc về xuất khẩu sản phẩm quân sự luôn giữ thái độ thận trọng và có trách nhiệm, không bán sản phẩm quân sự cho các khu vực xung đột hoặc các bên tham chiến.”
Thời sự Thứ Sáu 24/02/2023: * Mỹ tài trợ thêm 2 tỉ đô la cho Ukraina * Hoa Kỳ kêu gọi tôn trọng tự do tôn giáo sau vụ Nga * Mỹ huấn luyện quân đội Đài Loan đối phó TQ * Úc gửi máy bay không người lái cho Ukraine *
Võ Thái Hà tổng hợp
Mỹ tài trợ thêm 2 tỉ đô la cho Ukraina, ban hành loạt trừng phạt mới với Nga
Thu Hằng /RFI
24/02/2023
Ngày 25/01/2023, từ Nhà Trắng, tổng thống Mỹ Joe Biden thông báo các khoản chi viện thêm cho Kiev trong cuộc chiến chống Nga xâm lược. REUTERS – EVELYN HOCKSTEIN
Tròn một năm Nga tấn công Ukraina, sự ủng hộ của Mỹ và các đồng minh đối với Kiev vẫn không lay chuyển. Ngày 23/02/2023, Hoa Kỳ thông báo viện trợ quân sự thêm 2 tỉ đô la cho Ukraina, đồng thời tăng cường trừng phạt Nga.
Thông báo viện trợ quân sự cho Ukraina được cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng Jake Sullivan nêu trên đài truyền hình CNN. Ông không cho biết chi tiết về đợt viện trợ mới nhưng nhấn mạnh là Washington luôn tự hỏi làm thế nào để « cung cấp cho Ukraina những công cụ cần thiết để giành chiến thắng ».
Theo AFP, trong chuyến công du Kiev, tổng thống Mỹ Joe Biden đã hứa với đồng nhiệm Ukraina Volodymyr Zelensky rằng Washington sẽ cung cấp « nhiều pháo hơn, nhiều đạn hơn, nhiều pháo Himars hơn », bổ sung cho những lời hứa giao thêm xe thiết giáp và xe tăng trước đó.
Thời sự Thứ Tư 22/02/2023: Biden phát biểu gay gắt tại Warsaw – Liên Âu đoàn kết sau 1 năm chiến tranh – Vương: Quan hệ Nga-Trung ‘vững như bàn thạch’ – Hoa Kỳ: Doanh nhân Vivek Ramaswamy (CH) tuyên bố ra ứng cử TT 2024 – Brazil: TT Lula bắt cá hai tay
Võ Thái Hà tổng hợp – HD Press bổ sung
Tổng thống Joe Biden đã có một bài phát biểu gay gắt tại Warsaw
Và tương đối ngắn tại Warsaw để tái khẳng định cam kết hỗ trợ Ukraine của Mỹ và NATO. Ông Biden nói “Nga sẽ không bao giờ chiến thắng ở Ukraine” khi tuyên bố áp thêm trừng phạt lên chế độ của Vladimir Putin. Trước đó, ông Putin đã đọc một bài diễn văn dài trước quốc hội Nga. Ông tuyên bố Nga sẽ đình chỉ việc tham gia New START, hiệp ước cắt giảm vũ khí hạt nhân cuối cùng còn lại với Mỹ.
Liên Âu đoàn kết sau một năm đối mặt với chiến tranh Ukraina – Thanh Hà/RFI
Phỏng vấn Tổng thống Zelensky: Sẽ có chiến tranh thế giới nếu Trung Quốc liên minh với Nga
Nguồn: „Falls sich China mit Russland verbünden sollte, gibt es einen Weltkrieg“, WELT, 20/02/2023
Biên dịch: Nguyễn Xuân Hoài
22/02/2023
Gần một năm sau khi nổ ra chiến tranh, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky giải thích lý do tại sao nếu để mất Bakhmut vào tay quân Nga sẽ gây ra những hậu quả khôn lường, và cách ông đánh giá rủi ro về sự hỗ trợ quân sự của Bắc Kinh giành cho Moscow.
Hỏi: Người Nga đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công lớn, ồ ạt. Ông sẽ đối phó như thế nào?
Đáp: Thực sự Nga có thể có một hành động trả thù trong tuần này, người ta nói sẽ có một cuộc tấn công ồ ạt. Do đó, có sự lo lắng. Thực tế một số vùng của Ukraine đã sống như thế này từ năm 2014. Nhưng người Nga không còn mạnh như một năm trước đây, mà ngay cả khi đó họ cũng không có đủ nguồn lực để chiếm đóng đất nước chúng tôi. Giờ đây họ yếu đi trong khi chúng tôi trở nên mạnh mẽ hơn. Ngoài ra, họ không có động cơ chiến đấu như những người lính của chúng tôi. Chúng tôi chiến đấu trên chính đất nước mình, chúng tôi bảo vệ nhà cửa và gia đình mình. Nếu bị thất bại chúng tôi thực sự sẽ bị mất tất cả: nhà cửa, họ hàng thân thuộc. Đây là nơi mà chúng tôi sinh sống.
Hỏi: Tình hình ở Bahmut không tốt. Người ta không sợ một cuộc tấn công của Nga, nhưng bảo vệ một thành phố đã hoàn toàn bị phá hủy và không quan trọng về mặt chiến lược thì có đáng không, khi cái giá phải trả là rất nhiều mạng sống của binh lính Ukraine?
Thời sự Thứ Hai 20/02/2023: TT Biden bất ngờ thăm Kyiv – NT Mỹ Antony Blinken “rất lo ngại” TQ cấp vũ khí cho Nga – TT Pháp ủng hộ kế hoạch hòa bình của TT Ukraine – Bắc Hàn bắn hai tên lửa – Cựu TT Carter ‘‘chăm sóc giai đoạn cuối’’
Võ Thái Hà tổng hợp – HD Press bồ sung
Biden thực hiện chuyến đi bất ngờ tới Ukraine, trước kỷ niệm một năm cuộc xâm lược của Nga
Washington Post – Cù Tuấn, dịch – 20/02/2023
KYIV, Ukraine — Tổng thống Mỹ Biden đã thực hiện một chuyến thăm ấn tượng, không báo trước tới Kyiv vào thứ Hai 20/2, nhằm thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ của Mỹ đối với Ukraine chỉ bốn ngày trước kỷ niệm một năm cuộc xâm lược toàn diện của Nga.
Chuyến thăm đầy rủi ro tới thủ đô của Ukraine đang bị đe dọa tấn công bằng tên lửa, báo hiệu cam kết tiếp tục từ Mỹ, quốc gia tài trợ tài chính và quân sự lớn nhất cho nỗ lực của Ukraine nhằm đẩy lùi quân xâm lược Nga khỏi lãnh thổ của mình.
Tin quốc tế đó đây: TQ Vừa Ăn Cướp Vừa La Làng – LHQ Quyên Góp 1 Tỉ Mỹ Kim cho động đất – Đức và Bồ Giao Xe Tăng Leopard 2 Cuối Tháng 3 – Hội Nghị An Ninh Munich: Ukraine và Căng Thẳng Mỹ-Trung – Tập Sắp Thăm Tehran – Joe Biden: “Sẽ Bắn Hạ”mọi vật thể bay Đe Dọa An Ninh Mỹ
Vừa Ăn Cướp, Vừa La Làng! Bắc Kinh Dọa Trả Đũa Mỹ Về Vụ Bắn Hạ Khinh Khí Cầu Trung Quốc!
– Đài Phát Thanh Quốc Tế Pháp (RFI) đưa tin cho hay trong cuộc họp thường nhật, ngày 16/2/2023, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Uông Văn Bân cho biết Bắc Kinh sẽ tiến hành những biện pháp trả đũa các thực thể của Mỹ có liên quan đến vụ bắn hạ khinh khí cầu của Trung Quốc ngoài khơi bờ biển phía Đông nước Mỹ, vì vụ này đã “làm suy yếu chủ quyền và an ninh của Trung Quốc”.
Theo hãng tin AP, ông Uông Văn Bân nhấn mạnh Trung Quốc sẽ “kiên quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia, các quyền hợp pháp và các lợi ích của mình”, nhưng không cho biết chi tiết về các biện pháp đáp trả. Cũng trong cuộc họp báo, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định các khinh khí cầu của Mỹ đã bay qua vùng trời Tân Cương, Tây Tạng và một số tỉnh khác ít nhất 10 lần.
Mặc dù Trung Quốc phủ nhận khinh khí cầu là của quân đội, nhưng họ vẫn chưa nói cơ quan chính phủ hay công ty nào phải chịu trách nhiệm về vụ khinh khí cầu xâm phạm không phận Mỹ. Trong khi đó, theo thông tấn xã Reuters, một viên chức Mỹ ẩn danh hôm 15/2 cho biết khinh khí cầu Trung Quốc ban đầu bay về hướng đảo Guam và Hawaii, nhưng gió đã làm chệch hướng bay.
Thời sự Thứ Năm 16/02/2023: Cty Do Thái can thiệp bầu cử – Châu Âu đáp trả Mỹ về bảo hộ – Bắc Kinh dọa Mỹ về vụ bắn hạ khí cầu – Dân số Ấn Độ sẽ vượt qua TQ – Thảm họa Covid giấu kín của TQ
Võ Thái Hà tổng hợp – HD Press bổ sung
Một công ty ma của Israel can thiệp vào nhiều cuộc bầu cử trên thế giới
Thùy Dương /RFI
16/02/2023
Ảnh minh họa: Nhân viên tin học đang kiểm tra các tin giả lan truyền trên Internet, ngày 14/02/2021, tại Tel Aviv, Israel. AP – Ariel Schalit
« Story Killers » là một cuộc điều tra được công bố hôm thứ Tư 15/02/2023, do tổ chức Forbidden Stories, có trụ sở tại Pháp với nhiều cơ quan truyền thông đối tác, tiến hành. Cuộc điều tra của các nhà báo quốc tế, trong đó có các nhà báo Pháp của đài Radio France, đã phơi bày quy mô của ngành công nghiệp tin giả và cho thấy Israel giữ một vai trò lớn trong lĩnh vực làm sai lệch thông tin trên thế giới.
Thời sự Thứ Tư 15/02/2023: Thổ Nhĩ Kỳ: Nga đừng cản trở ngũ cốc – Khinh khí cầu do thám: Mỹ nói TQ nhắm vào Mỹ và đồng minh, Nhật cảnh cáo – NATO gia tăng vũ khí cho Ukraine, Kremlin phản đối – Cựu TĐ Nikki Haley tranh cử tổng thống – Triều Tiên thiếu lương thực trầm trọng – 5.9 triệu tấn lithium tìm thấy ở Ấn Độ
Võ Thái Hà tổng hợp – HD Press bổ túc.
Ukraine kêu gọi LHQ, Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu Nga ngưng cản trở thỏa thuận ngũ cốc
15/02/2023 – Reuters
Tàu Despina V, chở ngũ cốc Ukraine, trên Biển Đen, ngày 2/11/2022.
Hôm 15/2, Ukraine đã kêu gọi Liên Hiệp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu Nga ngừng ngay lập tức việc cản trở các chuyến hàng ngũ cốc cung cấp cho hàng triệu người của Ukraine và không sử dụng lương thực làm vũ khí, theo Reuters.
Sau gần sáu tháng bị phong tỏa do cuộc xâm lược của Nga, ba cảng Biển Đen của Ukraine đã được dỡ bỏ phong tỏa vào cuối tháng 7 theo một thỏa thuận giữa Moscow và Kyiv do Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian.
Tuy nhiên, Ukraine đã nhiều lần cáo buộc Nga trì hoãn việc kiểm tra các tàu chở nông sản của Ukraine, dẫn đến các chuyến hàng bị giảm và gây thiệt hại cho các thương nhân.
Tin tóm tắt thế giới hôm nay 14/02/2022
Theo The Economist – Cập nhật 2 giờ trước (18:07 GMT / 13:07 New York)
Nhóm liên lạc quốc phòng Ukraine họp tại Brussels
Các viên chức cao cấp quốc phòng từ Nhóm liên lạc quốc phòng Ukraine gồm các thành viên NATO và các nước đồng minh đã gặp nhau tại Brussels để thảo luận việc cung cấp vũ khí cho Ukraine, khi Nga bắt đầu cuộc tấn công mới. Hôm thứ Hai Ô. Jens Stoltenberg, tổng thư ký NATO, nói rằng các đồng minh sẽ cần tăng kho dự trữ đạn dược của họ vì quân đội Ukraine đang sử dụng hết dự trữ với tốc độ cao hơn tốc độ sản xuất. Một cuộc họp nhỏ hơn của NATO đã được tổ chức sau đó.
Xe cứu trợ LHQ đến Syria
Các xe tải nhân đạo của Liên Hợp Quốc đã đi vào khu vực tây bắc Syria do phe đối lập kiểm soát sau khi chính phủ nước này đồng ý mở hai cửa khẩu biên giới để tiếp nhận thêm viện trợ sau trận động đất kinh hoàng vào tuần trước. Trong khi đó, nhiều người sống sót hơn đã được tìm thấy ở Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng người phát ngôn của Liên Hiệp Quốc cảnh báo rằng giai đoạn giải cứu sắp kết thúc. Số người chết hiện đã vượt qua 37.000.
Thời sự Thứ Hai 13/02/2023: Hải q., TQLC Mỹ tập trận ở Biển Đông – Mỹ/Hàn tập chống drones – Mỹ nhắm mục tiêu, Ukraine nã đạn! – “Vật lạ” bị bắn hạ tại Canada – Thực phẩm Trung Quốc nhiễm phóng xạ cao – Mỹ nói công dân rời khỏi Nga ngay…
Võ Thái Hà tổng hợp – HD Press bổ sung
Hải quân và thủy quân lục chiến Mỹ tập trận ở Biển Đông – Thùy Dương /RFI
13/02/2023
Máy bay chiến đấu F/A-18E Super Hornet hạ cánh trên boong tàu sân bay USS Nimitz, ở Biển Đông, ngày 27 tháng 1 năm 2023. REUTERS – JOSEPH CAMPBELL
Hải quân và thủy quân lục chiến Mỹ tổ chức tập trận ở Biển Đông, trong bối cảnh quan hệ Washington – Bắc Kinh leo thang căng thẳng vì khinh khí cầu Trung Quốc xâm phạm không phận Mỹ và bị quân đội Mỹ bắn hạ cách nay vài ngày.
Hạm đội 7 của Hoa Kỳ, đóng tại Nhật Bản, hôm Chủ Nhật 12/02/2023 thông báo nhóm tác chiến tàu sân bay USS Nimitz và Đơn vị Viễn chinh Thủy quân lục chiến số 13 đã tiến hành “các hoạt động của lực lượng tấn công viễn chinh tổng hợp” ở Biển Đông. Cuộc tập trận diễn ra vào thứ Bảy 11/02, gồm các tàu, phương tiện trên mặt đất và phi cơ. Tuy nhiên, Hạm đội 7 không cho biết thời điểm bắt đầu và kết thúc cuộc tập trận.
Theo AP, trong thông cáo báo chí, Hạm đội 7 nhấn mạnh cuộc tập trận này đã “thiết lập sự hiện diện mạnh mẽ trong khu vực, hỗ trợ hòa bình và ổn định”.
Thời sự Thứ Ba 31/01/2023: WHO vẫn giữ cảnh báo cao nhất về COVID – 5 tỷ MK giúp Covid tại Mỹ bị gian lận – Mỹ không trao F16 cho Ukraine – 40% Ukraine là bãi mìn – Google gỡ bỏ hơn 50,000 thông tin sai lệch thân TQ
Võ Thái Hà tổng hợp – HD Press bổ sung
WHO duy trì cảnh báo cao nhất về COVID, hy vọng chấm dứt tình trạng khẩn cấp trong năm nay
31/01/2023 – Reuters
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ngày 30/1 nói COVID-19 tiếp tục là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng gây quan ngại quốc tế. Đây là hình thức cảnh báo cao nhất của tổ chức này.
WHO cho biết thêm trong một tuyên bố rằng đại dịch có thể đang ở một “điểm chuyển tiếp” cần được quản lý cẩn thận để “giảm thiểu những hậu quả tiêu cực có thể xảy ra”.
Đã ba năm kể từ lần đầu tiên WHO tuyên bố COVID là trường hợp khẩn cấp về sức khỏe toàn cầu. Hơn 6,8 triệu người đã chết trong các đợt bùng phát dịch bệnh ảnh hưởng đến mọi quốc gia trên trái đất, tàn phá các cộng đồng và nền kinh tế.
Tuy nhiên, sự ra đời của vaccine và các phương pháp điều trị đã thay đổi đáng kể tình hình đại dịch kể từ năm 2020. Tổng giám đốc WHO, Tedros Adhanom Ghebreyesus, nói ông hy vọng có thể chấm dứt tình trạng khẩn cấp trong năm nay, đặc biệt nếu khả năng tiếp cận các biện pháp đối phó có thể được cải thiện trên toàn cầu.