Media LMVNĐLDC

Our Visitor

0 1 3 5 3 9
Total Users : 13539
Total views : 136739
Server Time : 2024-12-03

DƯƠNG LỊCH

December 2024
M T W T F S S
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  

ISW đánh giá chiến sự Nga – Ukraine ngày 13 tháng 10 năm 2023

Ngày 13 tháng 10 năm 2023 – Báo chí ISW

Tải xuống bản PDF

Đánh giá Chiến dịch Tấn công của Nga, ngày 13 tháng 10 năm 2023

Nicole Wolkov, Christina Harward, Grace Mappes, Angelica Evans, Kateryna Stepanenko và Mason Clark

Ngày 13 tháng 10 năm 2023, 6:45 chiều theo giờ ET

Bấm vào đây để xem bản đồ tương tác của ISW về cuộc xâm lược Ukraine của Nga. Bản đồ này được cập nhật hàng ngày cùng với các bản đồ tĩnh có trong báo cáo này.

Nhấp vào đây để truy cập kho lưu trữ các bản đồ tua nhanh thời gian tương tác của ISW về cuộc xâm lược Ukraine của Nga. Những bản đồ này bổ sung cho bản đồ kiểm soát địa hình tĩnh mà ISW tạo ra hàng ngày bằng cách hiển thị tiền tuyến động. ISW sẽ cập nhật kho lưu trữ bản đồ tua nhanh thời gian này hàng tháng.

Continue reading

Cập nhật về Iran, Hamas, Israel ngày 13 tháng 10 năm 2023

Ngày 13 tháng 10 năm 2023 – Báo chí ISW

Tải xuống bản PDF

Cập nhật về Iran, ngày 13 tháng 10 năm 2023

Ashke Javeri, Amin Soltani và Nicholas Carl

Bản cập nhật Iran cung cấp thông tin chi tiết về các hoạt động của Iran và do Iran tài trợ ở nước ngoài làm suy yếu sự ổn định trong khu vực và đe dọa các lực lượng cũng như lợi ích của Hoa Kỳ. Nó cũng bao gồm các sự kiện và xu hướng ảnh hưởng đến sự ổn định và ra quyết định của chế độ Iran. Dự án Các mối đe dọa nghiêm trọng (CTP) tại Viện Doanh nghiệp Mỹ và Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) cung cấp những thông tin cập nhật này thường xuyên dựa trên các sự kiện trong khu vực. Để biết thêm về các diễn biến ở Iran và khu vực, hãy xem bản đồ tương tác của chúng tôi về Iran và Trung Đông .

Lưu ý: CTP và ISW đã tập trung lại bản cập nhật để đưa tin về cuộc chiến Israel-Hamas. Các phần mới đề cập đến những diễn biến ở Dải Gaza, Bờ Tây, Lebanon và Syria, cũng như hoạt động đáng chú ý của Trục Kháng chiến của Iran. Chúng tôi không đưa tin chi tiết về tội ác chiến tranh vì những hoạt động này được truyền thông phương Tây đưa tin đầy đủ và không ảnh hưởng trực tiếp đến các hoạt động quân sự mà chúng tôi đang đánh giá và dự báo. Chúng tôi hoàn toàn lên án những hành vi vi phạm luật xung đột vũ trang, Công ước Geneva và nhân loại mặc dù chúng tôi không mô tả chúng trong các báo cáo này.

Điểm chính:

  • Hamas tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công bằng tên lửa vào Israel với tốc độ bắn thấp hơn so với những ngày trước. Nhóm này cũng kêu gọi dân thường Palestine ở lại tại chỗ để đáp lại lời kêu gọi của Israel yêu cầu dân thường sơ tán khỏi phía bắc Dải Gaza.
  • Các chiến binh Palestine đã đụng độ với lực lượng an ninh Israel trên khắp Bờ Tây với tỷ lệ cao hơn, điều này phù hợp với lời kêu gọi leo thang của Hamas.
  • Chế độ Iran đang đưa ra thông điệp rằng các hành động của Mỹ và Israel có thể mở rộng cuộc chiến ra ngoài Israel và các vùng lãnh thổ của Palestine trong khi cố gắng tăng cường bạo lực chống lại Israel ở Bờ Tây.

dải Gaza

Báo cáo được ghi lại về vụ cháy tên lửa; CTP-ISW không thể xác minh tác động một cách độc lập.

Hamas tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công rocket vào Israel với tốc độ bắn thấp hơn trong ngày 13/10 so với những ngày trước đó. Hamas bắt đầu giảm tỷ lệ tấn công vào ngày 12/10 để bảo tồn kho tên lửa và chuẩn bị cho một cuộc chiến kéo dài, như CTP và ISW đưa tin trước đó. Hamas nhắm vào miền bắc, miền trung và miền nam Israel vào ngày 13 tháng 10. Người phát ngôn quân sự của Hamas thông báo nhóm này đã bắn 150 quả rocket vào Ashkelon, 50 quả rocket vào Sderot và ném bom sân bay Ben Gurion ở miền trung Israel. [1] Thường dân Israel đã sơ tán khỏi các khu vực ngoại vi của Gaza. [2] Lữ đoàn al Qassem của Hamas tuyên bố rằng các loạt tên lửa là để đáp trả việc Israel di dời và nhắm mục tiêu vào dân thường. [3] Bản cập nhật hoạt động của IDF vào ngày 13 tháng 10 ghi nhận rằng các chiến binh đã phóng 6.000 quả tên lửa từ Gaza. [4] CTP-ISW trước đây đã báo cáo rằng Hamas và Thánh chiến Hồi giáo Palestine (PIJ) đã sử dụng khoảng 33% kho vũ khí tên lửa của họ kể từ khi chiến tranh bắt đầu.

  • IDF đã chặn một tên lửa Ayyash 250 mà Hamas phóng từ Dải Gaza về phía trụ sở Bộ Tư lệnh Khu vực phía Bắc của IDF ở Safed. Safed là địa điểm xa nhất mà Hamas nhắm đến kể từ khi cuộc chiến bắt đầu vào ngày 7 tháng 10. [5]
  • CTP-ISW cũng ghi nhận một số vụ phóng tên lửa khác của PIJ và Lữ đoàn al Qassem vào Israel kể từ ngày 13 tháng 10, bao gồm Lữ đoàn al Qassem phóng hai máy bay không người lái tấn công một chiều al Zouari vào các binh sĩ IDF ở Saad và một tên lửa phòng không Mutabar 1 tại Máy bay không người lái của Israel bay qua Gaza. [6]

Báo cáo được ghi lại về vụ cháy tên lửa; CTP-ISW không thể xác minh tác động một cách độc lập.

CTP-ISW ghi nhận một cuộc đụng độ giữa phiến quân Palestine và lực lượng an ninh Israel trên lãnh thổ Israel vào ngày 12/10. Điều này phản ánh sự sụt giảm so với những ngày đầu của cuộc chiến, khi phiến quân Hamas giao tranh ác liệt trên khắp miền nam Israel. [7]

Hamas kêu gọi thường dân Palestine ở lại tại chỗ để đáp lại lời kêu gọi của Israel yêu cầu dân thường sơ tán khỏi phía bắc Dải Gaza vào ngày 13 tháng 10.[8] IDF đã thông báo cho Liên hợp quốc vào ngày 12 tháng 10 rằng 1,1 triệu cư dân ở phía bắc Gaza sẽ phải di dời trong vòng 24 giờ tới. [9] IDF cho biết trong những ngày tới họ dự kiến ​​sẽ tiếp tục hoạt động đáng kể ở Thành phố Gaza và muốn tránh làm hại dân thường. [10] Người phát ngôn của Hamas, Abu Ubaida mô tả lời kêu gọi này là “chiến tranh tâm lý” chống lại người Palestine và kêu gọi người dân địa phương ở lại. [11] Hamas tiếp tục sử dụng dân thường làm lá chắn cho con người, cố tình đặt những thường dân này vào tình thế nguy hiểm, để bảo vệ cơ sở hạ tầng quân sự và vũ khí của Hamas. [12]   Dân thường rời khỏi phía bắc Dải Gaza sẽ có nguy cơ tước đi khả năng sử dụng hoạt động dân sự thường xuyên của Hamas để che giấu các hoạt động quân sự của mình. Liên Hợp Quốc báo cáo rằng 423.000 trong số 2,3 triệu người ở Gaza hiện phải di dời trong nước. [13]

bờ Tây

Bản đồ này không mô tả đầy đủ các cuộc đụng độ và tuần hành ở Bờ Tây.

Các chiến binh Palestine đã đụng độ với lực lượng an ninh Israel trên khắp Bờ Tây với tỷ lệ cao hơn vào ngày 13/10, điều này phù hợp với lời kêu gọi leo thang của Hamas. CTP-ISW đã ghi nhận 32 trường hợp giao tranh vũ trang nhỏ giữa người dân địa phương và lực lượng an ninh Israel hoặc người định cư Israel vào ngày 13 tháng 10. Một nhà phân tích nghiên cứu có trụ sở tại Hoa Kỳ cũng ghi nhận sự gia tăng bạo lực ở Bờ Tây. [14] Hamas đưa ra một tuyên bố vào ngày 12 tháng 10 kỷ niệm các cuộc đụng độ với lực lượng an ninh Israel ở Bờ Tây và kêu gọi tiếp tục và leo thang hơn nữa. [15] PIJ đưa ra một tuyên bố thông báo về việc phát động chiến dịch tiến hành các cuộc tấn công trên diện rộng ở Jenin, một thành trì của phiến quân Palestine ở phía bắc Bờ Tây. [16] PIJ đã thành lập một số đơn vị nhỏ hoạt động ở Tubas, Jenin, Nablus và Tulkarm. [17]

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken đã gặp Tổng thống Chính quyền Palestine Mahmoud Abbas tại Jordan vào ngày 13 tháng 10.[18] Abbas kêu gọi chấm dứt hành động gây hấn của Israel và tuyên bố rằng việc di dời người dân khỏi Gaza sẽ tạo thành “thảm họa thứ hai đối với người dân của chúng tôi” trong cuộc họp. [19] Al Mayadeen , chi nhánh của Hezbollah ở Lebanon, coi cuộc họp là “căng thẳng” và trích dẫn lãnh đạo Palestine, người tuyên bố Abbas đã nói với Blinken rằng việc Israel di dời ở Gaza là khúc dạo đầu cho kế hoạch di dời cư dân ở Bờ Tây. [20] ISW không thể chứng thực báo cáo. Báo cáo này nhất quán với mục tiêu đã nêu của Hamas về hoạt động chống lũ Al Aqsa nhằm mở rộng tới Bờ Tây. [21]

Nam Lebanon và Cao nguyên Golan

Báo cáo được ghi lại về vụ cháy tên lửa; CTP-ISW không thể xác minh tác động một cách độc lập.

Hezbollah của Lebanon (LH) tuyên bố đã tấn công 4 vị trí của Israel ở miền bắc Israel vào ngày 13 tháng 10. LH cho biết các cuộc tấn công này nhằm đáp trả các cuộc tấn công của Israel vào một số thị trấn phía nam Lebanon. IDF đáp trả bằng cách tấn công các mục tiêu liên kết với LH bằng máy bay không người lái. [22] CTP-ISW đã ghi nhận hai báo cáo về các chiến binh không xác định danh tính tiếp cận biên giới và đụng độ với lực lượng an ninh Israel. [23] Một phóng viên của Al Jazeera lưu ý rằng cuộc pháo kích của IDF có quy mô rộng hơn những ngày trước và các nhóm Palestine được cho là đứng sau các nỗ lực xâm nhập. [24] Quân đội Lebanon cũng tham gia vào các cuộc giao tranh bằng vũ khí nhỏ và bắn pháo binh với lực lượng an ninh Israel dọc biên giới Israel-Lebanon. Mức độ tấn công này tăng nhẹ so với mức độ hoạt động ngày trước xung quanh biên giới phía bắc của Israel.

Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) và LH đã triển khai lực lượng tới biên giới tây nam Syria vào ngày 13 tháng 10. IRGC đã chuyển các đơn vị công binh của mình từ Albu Kamal đến Cao nguyên Golan. [25] LH đã tái triển khai các chiến binh từ Mayadin đến Damascus, đây là một phần trong nỗ lực tái triển khai tất cả các thành viên từ các tỉnh của Syria đến Quneitra và Damascus, theo một cơ quan đối lập có trụ sở tại địa phương. [26] Việc triển khai do Iran và LH chỉ đạo phù hợp với kịch bản trong đó cuộc xung đột hiện tại ở Israel mở rộng thành một cuộc chiến trên nhiều mặt trận xung quanh Israel.

Iran và Trục kháng chiến

Chế độ Iran đang đưa ra thông điệp rằng các hành động của Mỹ và Israel có thể mở rộng cuộc chiến ra ngoài Israel và các vùng lãnh thổ của Palestine trong khi cố gắng tăng cường bạo lực chống lại Israel ở Bờ Tây. Bộ trưởng Ngoại giao Iran Hossein Amir Abdollahian nhiều lần nhấn mạnh rằng việc Israel tiếp tục “tội ác chiến tranh” chống lại người Palestine có thể mở rộng xung đột sang khu vực trong một số cuộc gặp với các quan chức Lebanon và Lebanon Hezbollah vào ngày 13 tháng 10. [27] Ông cũng lập luận tương tự rằng việc mở rộng đó của cuộc xung đột sang các mặt trận khác sẽ phụ thuộc vào hành động của Israel trong cuộc gặp với Thủ tướng Iraq Mohammed Shia al Sudani ở Baghdad vào ngày 12 tháng 10. Lãnh đạo tối cao Ali Khamenei và các quan chức chế độ khác nhấn mạnh rằng Iran không có vai trò gì trong Hamas ngày 7 tháng 10 tấn công. [29]

  • Abdollahian chỉ trích Hoa Kỳ ủng hộ Israel “một mặt giết người Palestine” đồng thời kêu gọi các nước khác “kiềm chế” trong cuộc họp báo ở Beirut ngày 13 tháng 10. [30] Abdollahian cảnh báo rằng “ bất kỳ khả năng có thể tưởng tượng được” nếu tình trạng này tiếp tục. [31] Abdollahian cũng tuyên bố rằng Hoa Kỳ phải kiểm soát Israel để tránh bùng nổ chiến tranh khu vực trong cuộc gặp với Thủ tướng Lebanon Najib Mikati tại Beirut ngày 13 tháng 10. [32 ]
  • Tư lệnh IRGC, Thiếu tướng Hossein Salami nhấn mạnh vai trò của Mỹ trong việc “quản lý” các hoạt động của Israel chống lại Gaza trong bài giảng cầu nguyện thứ Sáu của ông ở Tehran vào ngày 13 tháng 10. Tổng thống Iran Ebrahim Raisi cũng chỉ ra điều tương tự đối với người Mỹ “đồng lõa” với các hành động của Israel trong một chuyến đi đến tỉnh Fars vào ngày 13 tháng 10. [34]
  • Bộ trưởng Tình báo và An ninh Iran Esmail Khatib và Lãnh đạo tạm quyền Cầu nguyện Thứ Sáu của Tehran Ahmad Khatami đã kêu gọi “cuộc kháng chiến của người Palestine” đưa ra những phản ứng mạnh mẽ hơn trước hành động gây hấn của Israel vào ngày 13 tháng 10 . ngoài Gaza và “tăng cường” cuộc kháng chiến ở Bờ Tây chống lại “quân xâm lược” Israel vào ngày 12 tháng 10. [36]

[1] https://t.me/Tura313/45466

[2] https://www.nytimes.com/interactive/2023/10/07/world/middleeast/israel-g…

[3] https://t.me/qassambrigades/28510

[4] https://twitter.com/IDF/status/ 1712755037259071505

[5] https://t.me/qassambrigades/28513; https://x.com/BarakRavid/status/1712809184129843486?s=20; https://www.washingtonpost.com/world/2021/05/13/faq-hamas-missiles/

[6] https://t.me/qassambrigades/28506; https://almayadeen dot net/news/politics/The-Palestinian-resistance-bombing-Ben-Gurion-airport-and-the-settlements-and-the-dead; https://t.me/qassambrigades/28506

[7] https://t.me/mihwar_almuqawama/34906; https://almayadeen dot net/news/politics/The-Palestinian-resistance-bombing-Ben-Gurion-airport-and-the-settlements-and-the-dead

[8] https://telegram.me/s/hamasps; https://t.me/Tura313/45466; https://www.aljazeera dot com/news/liveblog/2023/10/8/israel-palestine-escalation-live-israeli-forces-bombard-gaza#:~:text=8%20Oct%202023%20Israel%20declares %20%E2%80%9Cstate%20of%20war%E2%80%9D,Israel%20says%20it%20has%20responded%20with%20artillery%20strike.

[9] https://www.cbsnews.com/news/israel-military-tells-united-nations-over-o…

[10] https://twitter.com/idfonline/status/1712682700887240860

[11] https://telegram.me/s/hamasps

[12] https://thehill.com/homenews/administration/4253185-israel-hamas-flashes…

[13] https://apnews.com/live/israel-hamas-war-live-updates#0000018b-2774-d853…

[14] https://twitter.com/JoeTruzman/status/1712824849360646572

[15] https://hamas.ps/ar/p/18266

[16] https://t.me/almanarnews/130370

[17] https://www.longwarjournal.org/archives/2022/07/palestinian-islamic-jiha…

[18] https://www.state.gov/secretary-blinkens-meeting-with-palestinian-author…

[19] https://www.washingtonpost.com/world/2023/10/13/israel-gaza-war-updates-…

[20] http://almayadeen dot net/news/politics/Ramallah-Al-Mayadeen-sources–Abbas-and-Blinken-meeting-in-Jordan-was-mashad

[21] https://www dot israelhayom dot com/2022/10/16/minor-incidents-could-spark-wide Spread-unrest-defense-official-warns/

[22] https://twitter.com/IDF/status/1712872276633239984

[23] https://twitter.com/ZeinakhodrAljaz/status/1712833987108835680

[24] https://twitter.com/ZeinakhodrAljaz/status/1712851397593457045

[25] https://deirezzor24 dot net/%D9%85%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%B4%D9%8A%D8%A7-%D8%A7%D9%84%D8 %AD%D8%B1%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AB%D9%88%D8%B1%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9 %8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A-%D8%AA%D9%86%D9%82%D9%84-%D8%A3%D9%81/

[26] https://eyeofeuphrates dot com/index.php/ar/news/2023/10/12/9893

[27] https://www.tasnimnews dot com/fa/news/1402/07/21/2970908 ; https://mfa dot ir/portal/newsview/731386 ; https://www.tasnimnews dot com/fa/news/1402/07/21/2970897 ; https://almanar dot com.lb/11045586 ; https://mfa dot ir/portal/newsview/731396 ; https://www.iribnews dot ir/fa/news/4014094 ; https://www.irna dot ir/news/85256843

[28] https://www.tasnimnews dot com/en/news/2023/10/13/2970847 ; https://nournews dot ir/Fa/News/152943

[29] https://www.leader dot ir/fa/content/26703

[30] https://www.leader dot ir/fa/content/26703

[31] https://www.leader dot ir/fa/content/26703

[32] https://mfa dot ir/portal/newsview/731386

[33] https://www.tasnimnews dot com/fa/news/1402/07/21/2970927 ; https://defapress dot ir/fa/news/622823 ; https://www.irna dot ir/news/85256960

[34] https://www.tasnimnews dot com/fa/news/1402/07/21/2970928 ; https://president dot ir/fa/147151 ; https://www.tasnimnews dot com/en/news/2023/10/13/2970982

[35] https://www.tasnimnews dot com/fa/news/1402/07/20/2970814 ; https://www.tasnimnews dot com/fa/news/1402/07/21/2970957

[36] https://www.tasnimnews dot com/fa/news/1402/07/20/2970393

Chuyển động Quốc Phòng từ 06 tháng 10 đến 12 tháng 10 năm 2023

Thực hiện: Viên Đăng Huy | Hiệu đính: Nguyễn Thế Phương

Chiến tranh Nga – Ukraine:

Nga phóng hàng chục drone vào Ukraine trong cuộc không kích mới nhất

Continue reading

Chuyện Việt Nam Thứ Sáu 13/10/2023: *Gần 5.000 người tử vong vì TNGT *VN và HK khởi động thương mại số *Chủ tịch VNCS dự Diễn đàn “Vành Đai- Con Đường” ở Bắc Kinh *Hà Nội: chung cư cao cấp 160 căn hộ xây không có giấy phép! *Vụ 3 công an bắn dê của dân *Mexico khởi xướng điều tra phá giá dây hàn Việt Nam *06 người Nhật bị bắt do lừa đảo từ Việt Nam

Quê Hương tổng hợp


Gần 5.000 người tử vong vì TNGT trong chín tháng đầu năm

RFA 13/10/2023

Gần 5.000 người tử vong vì TNGT trong chín tháng đầu năm

Một vụ TNGT xảy ra tại VN

AFP

Continue reading

Thời sự Thứ Sáu 13/10/2023: *Mỹ và Qatar phong tỏa 6 tỷ đô la của Iran *Israel nói giết Muhammad Abu Shamla *Hamas kêu gọi ‘Thánh chiến’ thứ Sáu 13 *TT Zelensky: Avdiivka vẫn trụ vững *LHQ: Israel ra lệnh sơ tán 1,1 triệu người trong 24 giờ *Ẩn danh mua 250 vé máy bay cho quân dự bị Israel *Mỹ tạm ngừng công cụ AI *Dân Gaza sẽ chạy đi đâu? *TQ kỷ niệm 10 năm sáng kiến Vành đai Con đường

Võ Thái Hà tổng hợp


Mỹ và Qatar sẵn sàng phong tỏa 6 tỷ đô la của Iran

Minh Anh /RFI – 13/10/2023

Giới chức Mỹ và Qatar dường như đồng tình ngăn cản Iran tiếp cận khoản tiền 6 tỷ đô la của Iran dành cho hỗ trợ nhân đạo. Đây là những nguồn quỹ của Iran bị Washington phong tỏa nhưng gần đây đã được trao lại và chuyển giao vào tài khoản của Qatar.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken phát biểu trong cuộc họp báo tại Tel Aviv, Israel, ngày 12/10/2023.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken phát biểu trong cuộc họp báo tại Tel Aviv, Israel, ngày 12/10/2023. via REUTERS – POOL

AFP trích dẫn nguồn tin từ Washington Post nêu rõ chính trợ lý bộ trưởng Tài Chính, Wally Adeyemo, là người đã thông báo với các dân biểu đảng Dân Chủ ở Hạ Viện Mỹ về thỏa thuận này giữa Mỹ và Qatar. Tuy nhiên, bị AFP chất vấn, bộ Tài Chính Mỹ đã không đưa ra bình luận gì.

Có mặt tại Tel Aviv hôm thứ Năm 12/10/2023, ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken trả lời giới báo chí, nhắc lại Hoa Kỳ vẫn « kiểm soát chặt chẽ nguồn quỹ này » và Hoa Kỳ « vẫn bảo lưu quyền phong tỏa chúng ».

Tại Mỹ, trong cuộc họp báo, phát ngôn viên Hội Đồng An Ninh Quốc Gia, John Kirby, khẳng định « mỗi một xu của số tiền này vẫn nằm yên trong một ngân hàng ở Qatar. Chưa có một xu nào bị tiêu xài ».

Trước thông tin này, chính quyền Teheran đã có phản ứng mạnh, cho rằng Hoa Kỳ « không thể lật ngược » thỏa thuận chuyển giao thông qua Qatar 6 tỷ đô la của Iran bị phong tỏa.

AFP nhắc lại, đầu tháng 09/2023, trong khuôn khổ thỏa thuận được đúc kết với Iran về trao đổi tù nhân hồi tháng 8, Washington đã giải ngân 6 tỷ đô la nguồn quỹ của Iran bị phong tỏa tại Hàn Quốc.

Teheran, nguồn hậu thuẫn tài chính và quân sự chính yếu cho phong trào Hồi Giáo Palestine Hamas, đặc biệt thu hút sự chú ý từ khi các chiến binh của lực lượng này mở cuộc tấn công đẫm máu vào lại Israel hôm 07/10, giết chết ít nhất 1.200 người, phần đông là thường dân.


ASEAN bị chia rẽ vì chiến tranh Israel – Hamas

Thanh Hà /RFI – 13/10/2023

Vì nhiều lý do khác nhau, Hiệp hội ASEAN không có cùng một tiếng nói về chiến dịch khủng bố lực lượng Hồi Giáo Hamas của người Palestine đã tiến hành hôm 07/10/2023. Thái Lan là một trong những quốc gia đầu tiên đã nhanh chóng tìm cách hồi hương các công dân tại Israel : toán đầu tiên được giải cứu đã về đến Bangkok hôm qua 12/10/2023. Việt Nam cũng cho biết các công dân gần Dải Gaza đã được đưa về nơi an toàn.

Ngoại trưởng Thái Lan, Parnpree Bahiddha-Nukara (thứ 3 bên trái), nói chuyện với các phóng viên và những người lao động Thái Lan bị thương được sơ tán và về đến sân bay quốc tế Suvarnabhumi, tỉnh Samut Prakarn, Thái Lan, ngày 12/10/2023.

Ngoại trưởng Thái Lan, Parnpree Bahiddha-Nukara (thứ 3 bên trái), nói chuyện với các phóng viên và những người lao động Thái Lan bị thương được sơ tán và về đến sân bay quốc tế Suvarnabhumi, tỉnh Samut Prakarn, Thái Lan, ngày 12/10/2023. AP – Sakchai Lalit

Theo các thống kê được cập nhập, xung đột ở Cận Đông đã làm 21 công dân Thái Lan thiệt mạng, chủ yếu là người lao động làm việc tại các nông trường. Chính quyền Bangkok đang tìm cách đàm phán giải cứu cho 15 con tin trong tay Hamas. Khoảng 5.000 công dân nước này trong số 30.000 xuất khẩu lao động sang Israel đang tìm cách hồi hương.

Chính vì thế, theo giới quan sát Thái Lan, ASEAN không có được một tiếng nói đồng nhất. Singapore và Việt Nam là hai quốc gia mạnh mẽ lên án tổ chức Hamas do cả hai cùng mua vũ khí của Israel. Singapore thì đã có quan hệ quân sự với Tel Aviv từ năm 1965, khi đảo quốc này tách rời khỏi Malaysia.

Còn Việt Nam thì trong thời gian gần đây đã gia tăng hợp tác quân sự với Israel để tiếp nhận thêm công nghệ quốc phòng. Theo báo cáo của Viện Nghiên Cứu Hòa Bình Quốc Tế Stockholm, năm 2019, Israel là nguồn cung cấp vũ khí thứ nhì cho Việt Nam, chỉ sau Nga. Sứ quán Việt Nam tại Israel hôm 12/10/2023 cho biết một toán 15 tu nghiệp sinh về nông nghiệp ở khu vực gần Dải Gaza đã được tạm thời đưa đến nơi an toàn. Có khoảng 5.000 công dân Việt Nam sống tại Israel.

Hai thành viên khác của ASEAN là Indonesia và Malaysia, hai quốc gia Hồi Giáo, thì thiên về phía người Palestine. Jakarta và Kuala Lumpour tránh trực tiếp lên án Hamas, không sử dụng từ « khủng bố ». Cả hai cũng quy trách nhiệm cho chính sách của Israel lập các khu định cư của người Do Thái trên đất của người Palestine.

Tại Bangkok, chính quyền của thủ tướng Srettha Thavisin trong thế đi dây để hoàn tất kế hoạch hồi hương các công dân Thái Lan. Sáng sớm hôm qua, toán đầu tiên 15 người đã được đưa về nước an toàn, theo giải thích của thông tín viên Carol Isoux :

« Mệt mỏi, nhưng an tâm vì cuối cùng đã được bình yên, 15 công dân Thái hồi hương đầu tiên được gia đình và thân nhân nóng lòng chờ đợi. Những người bị thương đã được ưu tiên đưa về nước và họ không quên những người kém may mắn hơn. Một hành khách cho biết :“Đã có rất nhiều người chết thuộc các quốc gia khác nhau. Phần lớn các nạn nhân là dân Israel và Palestine. Họ đã được mai táng theo đúng phong tục bản xứ. Tôi không thể xác định là đã có bao nhiêu công dân Thái Lan, Philippines, Việt Nam hay Lào, Miến Điện thiệt mạng.

Trong số những người xấu số này, có những công nhân lao động, có cả sinh viên. Xác của họ đã được cho vào bao nhựa và đưa vào nhà xác. Không có nhiều thông tin để nhận diện những nạn nhân này, trừ phi họ mang theo trên người hộ chiếu hay một vài giấy tờ khác. Rất có thể phải xét nghiệm ADN bởi rất nhiều nạn nhân không có giấy tờ tùy thân”.

Các cuộc tấn công vừa qua cho thấy rõ hoàn cảnh ít được biết đến của người lao động Thái Lan tại Israel. Họ đến Israel để làm công việc đồng áng qua trung gian của các cơ quan tuyển dụng lao động nước ngoài với hợp đồng nhiều năm. 

Hàng ngàn lao động muốn trở về Thái Lan, nhưng theo các nhân chứng trên các mạng xã hội, giới chủ không muốn họ về nước trước khi hết hạn hợp đồng. 

Hiếm khi nào Thái Lan bị lôi vào vòng xoáy của các cuộc khủng hoảng trên thế giới với quy mô lớn như lần này. Đàm phán để trả tự do công nhân Thái Lan có thể đã bị bắt làm con tin là một cuộc trắc nghiệm đối với chính phủ mới tại Bangkok ».


Israel tuyên bố giết Muhammad Abu Shamla, quan chức hàng đầu của Hamas tại Gaza

https://vietluan.com.au/wp-content/uploads/2023/10/Israel-tan-cong-Gaza-2-1-image.jpg

Quân đội Israel IDF công bố video đợt không kích hôm Thứ Năm (12/10) của họ vào Gaza. (Ảnh chụp màn hình video)

Quân đội Israel IDF công bố video đợt không kích hôm Thứ Năm (12/10) của họ vào Gaza đánh sập căn nhà và giết chết Muhammad Abu Shamla – quan chức hải quân cấp cao của Hamas trong Lữ đoàn Rafah.

“Phi cơ của IDF đã tấn công Muhammad Abu Shamla, quan chức hải quân cấp cao của Hamas trong Lữ đoàn Rafah. Nơi ở của Abu Shamla được sử dụng để cất giữ vũ khí hải quân được thiết kế để khủng bố chống lại Nhà nước Israel,” IDF tuyên bố, Fox News đưa tin.

“Hiện tại, chúng tôi đang tập trung vào việc tiêu diệt lãnh đạo cấp cao của họ,” theo Trung tá Richard Hecht, phát ngôn viên quân đội Israel. “Không chỉ giới lãnh đạo quân sự, mà cả giới lãnh đạo chính phủ, cho đến [lãnh đạo hàng đầu của Hamas Yehiyeh] Sinwar. Họ có mối liên hệ trực tiếp với nhau.”

Trong đợt không kích hôm Thứ Năm, Quân đội Israel (tên chính thức: IDF — Lực lượng Phòng vệ Israel) loan tin rằng một cuộc tấn công của họ đã giết chết Muhammad Abu Shamla, và các cuộc tấn công khác đã đánh trúng các trung tâm chỉ huy hoạt động Nukhba được sử dụng bởi các thành viên Hamas, nơi tổ chức cuộc xâm nhập vào các cộng đồng Israel xung quanh Gaza vào Thứ Bảy tuần trước (7/10).

“Lực lượng tinh nhuệ Nukhba bao gồm những kẻ khủng bố được các thành viên cấp cao của Hamas lựa chọn, được chỉ định thực hiện các cuộc tấn công khủng bố như phục kích, đột kích, tấn công, xâm nhập qua các đường hầm khủng bố, cũng như tên lửa chống tăng, tên lửa và bắn tỉa”, IDF tuyên bố. “Lực lượng tinh nhuệ Nukhba là một trong những lực lượng hàng đầu đã xâm nhập vào Nhà nước Israel để thực hiện các hành động khủng bố giết người chống lại dân thường của nước này.”

Tờ báo cũng báo cáo và đăng video rằng trong các không kích hôm Thứ Tư, Israel đã giết chết chỉ huy Jihad Hồi giáo Palestine Moussa Naseer tại nhà riêng của ông ở thành phố phía Bắc Beit Lahia, theo các phương tiện truyền thông liên kết với Lữ đoàn Al-Quds, cánh vũ trang của nhóm.

Đợt tấn công của Hamas hôm Thứ Bảy tuần trước đã mở màn cho giao tranh Israel-Hamas. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố tình trạng chiến tranh, thề sẽ “đè bẹp và tiêu diệt” Hamas.

Công bố trên truyền hình, ông Netanyahu cho hay Israel đã thành lập “nội các chiến tranh” mới hôm Thứ Tư — một chính phủ thời chiến, liên minh giữa phe của ông Netanyahu với những phe đối lập với ông.

Israel đã huy động hàng trăm ngàn quân dự bị để chuẩn bị cho một cuộc tấn công trên bộ vào Gaza. Hôm Thứ Năm, người phát ngôn quân đội, trung tá Hecht nói rằng chưa có quyết định nào được đưa ra về một cuộc tấn công trên bộ “nhưng chúng tôi đang chuẩn bị cho việc đó.”

Chiến tranh xảy ra khi Israel chuẩn bị đạt được thỏa thuận bình thường hóa quan hệ với Ả Rập Saudi, quốc gia Ả Rập giàu có nhất. Trong khi đó, Ả Rập Saudi mới khôi phục quan hệ với đối thủ trong khu vực là Iran, được Hamas hậu thuẫn, chỉ vài tháng trước. Cuộc tấn công hôm Thứ Bảy được cho là đã lên kế hoạch từ lâu, có thể tới 2 năm bởi Hamas.

Chính phủ Mỹ của Tổng thống Joe Biden bật đèn xanh, ủng hộ hoàn toàn Israel và cực lực lên án quân Hamas khủng bố. Ngoại trưởng Mỹ và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, trong các dịp khác nhau, đều khẳng định Mỹ sát cánh cùng Israel, và viện trợ cho Israel những gì cần thiết cho chiến tranh.

Theo tờ báo, tính đến nay, không đầy một tuần, hai phe đã có hơn 2.400 người chết, rất nhiều là dân thường. Chiến tranh vẫn có dấu hiệu tiếp tục leo thang. Dải Gaza, nơi sinh sống của 2,3 triệu người Palestine đang bị đối mặt với phong tỏa toàn diện, và cảnh các đường phố và trung tâm đang bị biến thành gạch vụn.

Liên Hợp Quốc và một số lãnh đạo khác kêu gọi các bên tham chiến hãy kiềm chế, không làm ảnh hưởng tới người dân thường. LHQ nói có thể sẽ tìm cách điều tra tội ác chiến tranh đối với cả 2 phe tham chiến.

Nhật Tân


Hội Hồng Thập tự cố gắng ‘đàm phán’ với Hamas và Israel về việc thả con tin

Liên Thành

https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2023/10/anh-man-hinh-2023-10-13-luc-070738.png

Theo các quan chức Israel, khoảng 150 người đã bị Hamas bắt giữ trong cuộc tấn công hôm thứ Bảy. (Ảnh: AA).

Để trả đũa cuộc tấn công hôm thứ Bảy, Israel đã không ngừng tấn công Gaza và áp đặt một cuộc bao vây toàn diện.

Đáp trả lại hành động leo thang, Hamas tuyên bố rằng, 4 trong số những người bị bắt đã bị chết vì các cuộc tấn công của Israel. Và họ sẽ tiếp tục giết những người khác nếu vẫn còn các mục tiêu dân sự bị ném bom mà không được báo trước.

Cùng với chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ và các quốc gia trung gian hoà giải khác, Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế (ICRC) đang liên lạc với Hamas và Israel để cố gắng đàm phán về việc thả các con tin bị đem vào Gaza.

Như tin đã đưa, có Ít nhất 150 người Israel và người nước ngoài – bao gồm binh lính, dân thường, trẻ em và phụ nữ đã bị bắt làm con tin ở Gaza sau cuộc tấn công bất ngờ của Hamas hôm thứ Bảy vào Israel.

Fabrizio Carboni, giám đốc khu vực Cận và Trung Đông của ICRC, cho biết trong một tuyên bố rằng, “Là một bên trung gian trung lập, Tổ chức Hội chữ thập đỏ chúng tôi sẵn sàng tiến hành các chuyến thăm nhân đạo; tạo điều kiện liên lạc giữa con tin và các thành viên trong gia đình; và tạo điều kiện thuận lợi cho bất kỳ sự phóng thích nào có thể xảy ra”.

Ông này cũng nói thêm rằng, việc bắt giữ con tin bị cấm theo luật nhân đạo quốc tế và bất kỳ ai bị bắt giữ đều nên được thả ngay lập tức. Và “cả hai bên cần giảm bớt nỗi đau khổ của dân thường”.

Theo ông Carboni : “Sự đau khổ của con người do việc leo thang này gây ra thật ghê tởm”.


Thành viên sáng lập Hamas kêu gọi ‘Thánh chiến’ thứ Sáu ngày 13 chống lại Israel

Liên Thành

https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2023/10/anh-man-hinh-2023-10-13-luc-070402.png

Cựu thủ lĩnh Khaled Meshaal.

Sáng lập viên lực lượng khủng bố Hamas và cựu thủ lĩnh Khaled Meshaal đã kêu gọi các cuộc biểu tình nổ ra khắp thế giới Hồi giáo vào thứ Sáu, ngày 13 tháng 10 để ủng hộ người Palestine.

Khaled Meshaal đồng thời cũng kêu gọi người dân các nước láng giềng tham gia cuộc chiến chống lại Israel .

Meshaal, người hiện đứng đầu văn phòng cộng đồng người Do Thái của Hamas và lãnh đạo Hamas từ năm 2014-2017 cho biết trong một tuyên bố được ghi âm gửi tới hãng tin Reuters rằng:

“[Chúng ta phải] tiến đến các quảng trường và đường phố của thế giới Ả Rập và Hồi giáo vào thứ Sáu”.

Meshaal nói thêm: “Đối với tất cả các học giả dạy thánh chiến… đối với tất cả những người dạy và cả những người học, đây là thời điểm để áp dụng các lý thuyết”.

Meshaal hiện đang ở tại Qatar lên tiếng cho rằng, chính phủ và người dân Jordan, Syria, Lebanon và Ai Cập những quốc gia có nhiều người tị nạn Palestine, nên có nhiệm vụ hỗ trợ người Palestine.

Meshaal nói: “Các bộ lạc Jordan, những người con của Jordan, những người anh chị em của Jordan… Đây là khoảnh khắc của sự thật và biên giới đã gần kề với các bạn, tất cả các bạn đều biết trách nhiệm của mình”.

Khaled Meshaal được biết đã sống lưu vong kể từ năm 2012, khi ông bị Bashar Al Assad buộc phải rời khỏi Syria. Và người kế nhiệm hiện tại là Ismail Haniyeh.


Tổng thống Zelensky khẳng định Avdiivka vẫn trụ vững

Liên Thành

https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2023/10/anh-man-hinh-2023-10-13-luc-065122.png

Khói bốc lên từ khu vực theo hướng Avdiivka (Ảnh: REUTERS/Alexander Ermochenko).

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy hôm qua cho biết quân đội Ukraina vẫn giữ vững vị trí của họ ở thị trấn Avdiivka, nơi đang xảy ra giao tranh ác liệt với lực lượng Nga trong tuần này.

Các quan chức Ukraina cho biết, lực lượng Nga đã chuyển hướng một số lượng lớn quân đội và thiết bị tới Avdiivka sau nhiều tháng bao vây nơi này, và đồng thời mở một đợt tấn công lớn nhất vào thị trấn này kể từ khi phát động cuộc chiến.

Các báo cáo của phía Nga cũng cho biết giao tranh đã gia tăng xung quanh Avdiivka.

Vitaliy Barabash, người đứng đầu chính quyền thị trấn Avdiivka đã mô tả cuộc tấn công của Nga, là “hành động tấn công quy mô lớn nhất trong khu vực của họ kể từ khi cuộc chiến bắt đầu.”

Tổng thống Zelenskiy viết trên Telegram rằng, họ vẫn đang giữ vững Avdiivka, và bằng chính lòng dũng cảm và sự đoàn kết, Ukraine sẽ là người nắm quyền kết thúc cuộc chiến này.


LHQ: Israel ra lệnh sơ tán 1,1 triệu người khỏi Bắc Gaza trong 24 giờ

https://vietluan.com.au/wp-content/uploads/2023/10/231013-un-01-image.jpg

Phát ngôn viên của IDF xác nhận IDF đã gửi đi thông báo cho người dân phía Bắc Gaza hãy rời đi qua sông về phía nam, và nói rằng IDF làm việc tuân thủ theo luật pháp quốc tế, chứ không như Hamas; trong xác nhận không nói rõ thời hạn phải di dời. (Ảnh lấy từ video thông báo của IDF)

Quân đội Israel yêu cầu người dân phía Bắc Dải Gaza phải di dời đi, chuyển về phía Nam, miêu tả đó là “một bước đi nhân đạo” và phù hợp với luật pháp quốc tế. LHQ gọi yêu cầu di rời trong 24 giờ là mệnh lệnh bất khả thi, có thể gây ra “hậu quả nhân đạo tàn khốc” đối với số khoảng 1,1 triệu người ở đó.

Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên hợp quốc và Bộ An toàn và An ninh ở Gaza (OCHA oPt) đã được thông báo ngay trước nửa đêm theo giờ địa phương rằng “toàn bộ người dân Gaza ở phía Bắc Wadi Gaza sẽ phải di dời đến miền Nam Gaza trong vòng 24 giờ tới,” phát ngôn viên Liên Hợp Quốc Stephane Dujarric nói trong một tuyên bố với nhiều cơ quan truyền thông vào sáng Thứ Sáu 13/10.

Quan chức Liên Hợp Quốc nhấn mạnh rằng “không thể nào có được một sự di dời như vậy diễn ra mà không gây ra hậu quả nhân đạo tàn khốc.”

“Con số này lên tới khoảng 1,1 triệu người. Lệnh tương tự áp dụng cho tất cả nhân viên Liên Hợp Quốc và những người được tạm trú trong các cơ sở của Liên Hợp Quốc – bao gồm trường học, trung tâm y tế và phòng khám,” người phát ngôn cho biết.

“Liên Hợp Quốc mạnh mẽ kêu gọi hủy bỏ bất kỳ lệnh nào như vậy, nếu được xác nhận, để tránh điều gì có thể biến những gì vốn đã là một thảm kịch thành một tình huống tai họa,” ông Dujarric nói.

Quân đội Israel (IDF — Lực lượng Phòng vệ Israel) sau đó đã xác nhận qua mạng xã hội X (Twitter) rằng họ đã ban hành lệnh sơ tán ấy, gọi đây là “bước đi nhân đạo”.

Nhưng trong xác nhận này không có chỗ nào nói đến thời hạn phải di dời là trong bao lâu, và chỉ thừa nhận sẽ mất “một thời gian”.

“IDF kêu gọi tất cả cư dân của Thành phố Gaza sơ tán khỏi nhà, di chuyển về phía Nam để được bảo vệ và định cư ở khu vực phía Nam sông Gaza,” và “Việc sơ tán này là vì sự an toàn cá nhân của bạn. Các bạn chỉ có thể quay lại thành phố Gaza sau khi có thông báo xác nhận điều này.”

IDF tuyên bố sẽ “tiếp tục hoạt động đáng kể ở thành phố Gaza trong những ngày tới” và kêu gọi dân thường “tránh xa những kẻ khủng bố Hamas, những kẻ sử dụng bạn làm lá chắn sống.”

Tính đến tối Thứ Năm, số người buộc phải rời bỏ nhà cửa trong bối cảnh các cuộc không kích đang diễn ra của Israel đã tăng lên khoảng 423.378 người, tương đương khoảng 21% toàn bộ dân số của Dải Gaza, theo bản cập nhật nhanh mới nhất của OCHA.

Khoảng 2/3 số người di tản trong nước đang trú ẩn trong các trường học do Cơ quan Cứu trợ và Việc làm của Liên Hợp Quốc dành cho Người tị nạn Palestine (UNRWA) điều hành.

Nhật Tân (theo RT)


Người đàn ông Do Thái ẩn danh mua 250 vé máy bay cho quân dự bị Isreal

https://vietluan.com.au/wp-content/uploads/2023/10/nguoi-Israel-image.jpg

Thanh niên Israel ở sân bay Paris chuẩn bị trở về nước chiến đấu với Hamas. (Ảnh chụp màn hình video)

Sau khi Hamas bất ngờ tấn công Israel vào cuối tuần qua (7/10), nhiều người Israel đang ở nước ngoài đã nhận được thông báo triệu tập quân dự bị, chuẩn bị cho chiến tranh với Hamas. Những người Do Thái ở nước ngoài đã tích cực tài trợ mua vé máy bay cho quân dự bị Israel trở về nước.

Avi Meyer, tổng biên tập tờ The Jerusalem Post của Israel, viết trên mạng xã hội X (Twitter) rằng: “Tôi vừa đọc tài khoản của một thành viên phi hành đoàn El Al. Một người đàn ông Do Thái chính thống, không muốn nêu tên, đứng lặng lẽ gần quầy El Al ở sân bay JFK New York ngày hôm qua. Bất kỳ ai trình ra thông báo triệu tập, thì đều sẽ nhận được một vé (đến Israel). Người này đã trả cho 250 vé.”

Tờ New York Post đưa tin, Ofri Rimoni – người phát ngôn của hãng hàng không quốc gia Israel El Al – kể rằng sau khi biết về việc hỗ trợ nhiều cho quân dự bị Israel, họ đã liên hệ với một nhân viên tại sân bay Kennedy để hỏi thông tin chi tiết. Được biết, một người đàn ông Do Thái đã trả tiền vận chuyển thiết bị quân sự cho quân dự bị, và một người đàn ông khác đã dùng thẻ tín dụng để mua vé máy bay cho nhiều quân nhân dự bị phải đến Israel.

Cô Rimoni cho biết, về mặt pháp lý, các hãng hàng không bị cấm nhận bất kỳ khoản quyên góp nào thay mặt cho quân dự bị, vì vậy nhiều người đã đến quầy tại sân bay JFK ở New York và yêu cầu mua vé cho quân dự bị Israel. Cô nói rằng thật là một trải nghiệm “tuyệt vời” khi thấy người Mỹ có mặt tại sân bay để giúp người Israel mua vé máy bay.

Trong khi hầu hết các hãng hàng không lớn trên thế giới đã hủy các chuyến bay đến Israel kể từ khi Hamas phát động cuộc tấn công quy mô lớn, thì El Al và các hãng hàng không khác của Israel lại tăng cường các chuyến bay vận chuyển quân dự bị đến Israel.

Vào ngày 9/10, quan chức quốc phòng Israel thông báo rằng Israel tuyển mộ 300.000 quân dự bị.

Tờ Haaretz của Israel hôm 9/10 đưa tin, hàng ngàn người Israel nhận được yêu cầu thực hiện nhiệm vụ quân dự bị khẩn cấp khi đi du lịch nước ngoài, đang khẩn trương tìm vé máy bay trở về Tel Aviv.

Do tình hình an ninh ở Israel, nhiều hãng hàng không quốc tế đã hủy các chuyến bay đến Israel. Vì vậy, trong hoàn cảnh hiện tại, El Al Israel Airlines, hãng hàng không quốc gia của Israel, đã trở thành lựa chọn duy nhất để những người Israel ở nước ngoài này trở về nước. Tuy nhiên, El Al vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu tăng đột biến bằng cách tăng số lượng chuyến bay quốc tế.

Các chuyến bay của El Al ưu tiên hành khách mang theo tài liệu tzav shmoneh, đây là một thuật ngữ dùng để thông báo triệu tập khẩn cấp tới quân dự bị trong thời chiến và các hoạt động quân sự đặc biệt.

Những người khác hy vọng có thể kết nối với nhân viên El Al để giúp họ đặt chuyến bay khởi hành trong vài giờ tới.

Nhiều quân nhân dự bị của Israel đã được huy động thông qua các nhóm WhatsApp trên mạng xã hội, các chuyến bay thuê bao được tổ chức để họ tham gia cùng quân đội được điều động chiến đấu trong và xung quanh Dải Gaza, cũng như cung cấp quân tiếp viện ở các khu vực khác.

Đông Thần Vũ, Vision Times


Lực lượng không gian Mỹ tạm ngừng việc sử dụng công cụ AI

https://vietluan.com.au/wp-content/uploads/2023/10/shutterstock_2229125163-image.jpg

(Ảnh minh họa: VesnaArt/Shutterstock)

Lực lượng Không gian Mỹ (USSF) đã tuyên bố tạm ngừng việc sử dụng các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) tổng hợp dựa trên web, như ChatGPT, đối với quân nhân và nhân viên thuộc lực lượng do lo ngại về bảo mật dữ liệu, theo hãng tin Reuters.

Động thái trên được đưa ra nhằm thực thi một chỉ thị ngày 29/9, trong đó USSF cấm quân nhân và nhân viên phục vụ trong lực lượng sử dụng các công cụ AI, trong đó có các mô hình ngôn ngữ lớn trên máy tính của chính phủ, trừ khi có sự cho phép chính thức của Giám đốc Văn phòng đổi mới và công nghệ thuộc USSF. Lệnh cấm này chỉ mang tính tạm thời.

Việc sử dụng AI tạo sinh đã bùng nổ trong năm qua và các sản phẩm ngày càng phát triển như ChatGPT của OpenAI có thể nhanh chóng tạo ra nội dung như văn bản, hình ảnh hoặc video trên máy tính từ lời nhắc đơn giản.

Giám đốc đổi mới và công nghệ của USSF, bà Lisa Costa khẳng định công nghệ này chắc chắn sẽ cách mạng hóa và nâng cao khả năng tác chiến nhanh của USSF. Bà cũng cho biết Văn phòng đổi mới và công nghệ của USSF đã thành lập đội đặc nhiệm AI tạo sinh cùng với các văn phòng khác của Bộ Quốc phòng để nghiên cứu sử dụng công nghệ này một cách “có trách nhiệm và có chiến lược”. Trong tháng 11 tới, USSF sẽ ban hành hướng dẫn thêm về việc sử dụng AI tạo sinh.

Người phát ngôn Không quân Mỹ Tanya Downsworth cho biết rằng lệnh cấm tạm thời này nhằm bảo vệ dữ liệu của USSF và quân nhân, nhân viên trong lực lượng. Được biết, USSF ra đời ngày 20/12/2019, hoạt động dưới sự điều phối của Không quân Mỹ.

Phan Anh


Người dân Gaza sẽ chạy đi đâu?

Tối 7/10, ngày đầu tiên Hamas tấn công Israel, thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu đã cảnh báo người dân Gaza “hãy rời đi ngay vì chúng tôi sẽ hành động quyết liệt ở mọi nơi.”

Trong cùng hôm đó Israel bắt đầu không kích vào Gaza, dải đất do Hamas quản lý. Nhiều người trong số 2 triệu dân Gaza rõ ràng muốn nghe theo lời khuyên của ông Netanyahu và chạy trốn, nhưng không rõ họ có thể đi đâu. Israel sẽ không cho họ vào, trong khi một số báo cáo khác cho thấy Ai Cập đã đóng cửa biên giới. Chính phủ Ai Cập nói cửa khẩu biên giới Rafah không hoạt động vì tên lửa của Israel đã tấn công nó nhiều lần.

Tổng thống Ai Cập Abdel-Fattah al-Sisi có thể muốn chặn dòng người di cư từ Gaza, nhất là khi kinh tế Ai Cập chìm trong khó khăn. Nước này gần đây đã tiếp nhận hơn 100.000 người tị nạn từ cuộc nội chiến ở Sudan. Cho đến nay, Ai Cập dường như không muốn trở thành nơi trú ẩn cho người dân Gaza.

Uỷ viên đối ngoại EU thăm Trung Quốc

Josep Borrell, nhà ngoại giao hàng đầu của Liên minh châu Âu, sẽ tới Trung Quốc vào thứ Sáu để bắt đầu các cuộc đàm phán nghiêm túc trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị và thương mại khiến quan hệ hai chiều trở nên căng thẳng. Trong chuyến thăm ba ngày của mình, ông Borrell sẽ phải thực hiện một chương trình nghị sự dày đặc, từ nhân quyền và các thỏa thuận kinh tế đến Ukraine và bây giờ là Trung Đông.

EU muốn “giảm thiểu rủi ro” cho nền kinh tế của mình bằng cách giảm phụ thuộc vào Trung Quốc; khối đang xem xét liệu xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc có cạnh tranh không lành mạnh với sản phẩm EU hay không. Họ cũng muốn thuyết phục Trung Quốc ngừng ủng hộ Nga trong cuộc xâm lược Ukraine. Bên cạnh đó còn có cuộc tấn công khủng bố ở Israel: Hamas đã bị lên án mạnh mẽ trên khắp châu Âu, nhưng không phải ở Trung Quốc. Áp lực từ quê nhà buộc ông Borrell tố cáo hành vi vi phạm nhân quyền của Trung Quốc sẽ chỉ làm tăng thêm bầu không khí ngột ngạt.

Putin công du nước ngoài lần đầu sau khi bị truy tố

Vladimir Putin đang ở Kyrgyzstan cho chuyến công du nước ngoài chính thức đầu tiên của ông kể từ khi bị Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) truy tố về tội ác chiến tranh hồi tháng 3. Vào thứ Sáu, ông sẽ tham dự hội nghị thượng đỉnh của Cộng đồng Các Quốc gia Độc lập CIS, một nhóm bao gồm 10 quốc gia Liên Xô cũ do Nga đứng đầu.

CIS được cho là thể hiện ảnh hưởng khu vực của Nga. Nhưng ảnh hưởng của Điện Kremlin đối với một số thành viên đang suy yếu đi. Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan sẽ vắng mặt khi nước ông quay cuồng vì cuộc tấn công của Azerbaijan vào Nagorno-Karabakh hồi tháng trước khiến hơn 100.000 người dân tộc Armenia phải tháo chạy. Dù cam kết đảm bảo an ninh khu vực, Nga, đối tác an ninh truyền thống của Armenia, đã không ngăn được cuộc tấn công. Đây có thể là động thái trừng phạt của Nga vì Armenia tỏ ra muốn xoay trục về phương tây, nhưng có lẽ sẽ chỉ khiến Armenia nhanh chóng rời xa Nga. Tuần trước, quốc hội Armenia đã bỏ phiếu gia nhập ICC, buộc nước này phải bắt giữ ông Putin nếu ông đến thăm.

Tháng 9 năm nay là tháng nóng nhất trong nhiều năm qua

Mỗi tháng có ba bộ dữ liệu giúp cung cấp một cái nhìn nhanh về nhiệt độ toàn cầu. Dữ liệu tháng 9 này đặc biệt được quan tâm. Báo cáo đầu tiên, được công bố vào tuần trước bởi Copernicus, chương trình quan sát Trái đất của EU, cho thấy trung bình nhiệt độ không khí bề mặt hàng tháng là 16,38°C – cao hơn gần 1°C so với mức trung bình 30 năm qua và cao hơn 0,5°C so với kỷ lục tháng 9 trước đó. Nhà khoa học khí hậu Zeke Hausfathe đã gọi những hiện tượng bất thường như vậy là “hoàn toàn đáng kinh ngạc.”

Vào thứ Năm Berkeley Earth, một nhóm nghiên cứu của Mỹ, đã xác nhận phân tích của ông. Họ phát hiện ra tháng 9 là tháng nóng nhất kể từ năm 1850. Trong khi đó, chuỗi dữ liệu thứ ba, từ Viện Nghiên cứu Vũ trụ Goddard của NASA, sẽ được công bố vào thứ Sáu và dự kiến sẽ cho thấy nhiều điều tương tự. Thời tiết nắng nóng của mùa hè năm nay khiến việc 2023 trở thành năm nóng nhất từ trước đến nay là điều gần như chắc chắn. Rất có khả năng nhiệt độ năm 2023 sẽ đạt hoặc vượt quá 1,5°C so với mức tiền công nghiệp.


Trung Quốc hướng đến kỷ niệm một thập kỷ sáng kiến Vành đai và Con đường

Pham

Thái Học

https://www.dkn.tv/wp-content/uploads/2023/10/anh-man-hinh-2023-10-12-luc-065246.png

Trung Quốc hướng đến kỷ niệm một thập kỷ sáng kiến Vành đai và Con đường.

Trung Quốc tuyên bố, sẽ tổ chức một cuộc họp mặt với các nhà lãnh đạo nước ngoài vào tuần tới để kỷ niệm một thập kỷ dự án cơ sở hạ tầng Vành đai và Con đường. Và tổ chức tiệc chiêu đãi các quốc gia đánh dấu việc ký kết được hơn 2 nghìn tỷ USD các hợp đồng trên khắp thế giới.

Tổng thống Nga Vladimir Putin dự kiến ​​sẽ tham dự sự kiện đánh dấu 10 năm dự án này cũng như ghi nhận nỗ lực của phía Trung Quốc.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Mao Ninh, cho biết: “Chúng tôi hoan nghênh các nước và đối tác tích cực tham gia Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường (BRI) đến Bắc Kinh để thảo luận về các kế hoạch hợp tác và tìm kiếm sự phát triển chung”.

Sự kiện này diễn ra giữa bối cảnh Trung Quốc bị cáo buộc thu hút các nước có thu nhập thấp vào bẫy nợ bằng cách cung cấp các khoản vay khổng lồ, dẫn đến vượt quá khả năng chi trả thông qua sáng kiến ​​này.

Được biết có đại diện của hơn 130 quốc gia sẽ tham gia vào sự kiện sắp tới và ông Tập Cận Bình sẽ phát biểu khai mạc. Sau đó sẽ tổ chức tiệc chào mừng các nhà lãnh đạo nước ngoài.

Đây là sự kiện hội nghị lần thứ ba của diễn đàn Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường, và các sự kiện trước đó đã được tổ chức vào năm 2017 và 2019.

Chuyện Việt Nam Thứ Năm 12/10/2023: *Nhà máy bán dẫn hoạt động *Mỏ đất hiếm Yên Bái bị Công an phong tỏa *Vingroup và Úc sản xất pin *Không lẽ dân tộc này lại bất hạnh thế sao? (BS Sơn) *Lâm Đồng: hiệu trưởng quan hệ tình dục với trẻ 15 tuổi *Gia Lai: Vỡ đập thủy điện *Chủ tịch tỉnh không tiếp dân’ *Sài Gòn: Mưa 30 phút, cá bơi ngoài đường

Quê Hương tổng hợp


Nhà máy bán dẫn lớn nhất Việt Nam bắt đầu hoạt động

11/10/2023

Nhà máy bán dẫn  lớn nhất Việt Nam bắt đầu hoạt động

Lễ khánh thành nhà máy chip bán dẫn của Tập đoàn Amkor tại Khu Công nghiệp Yên Phong, Bắc Ninh hôm 11/10/2023

https://www.rfa.org/++plone++rfa-resources/img/icon-zoom.pngCổng thông tin tỉnh Bắc Ninh

Nhà máy bán dẫn của Tập đoàn Amkor, Hoa Kỳ, tại Khu Công nghiệp Yên Phong 2, tỉnh Bắc Ninh được khánh thành vào sáng ngày 11/10.

Truyền thông Nhà nước loan tin cho biết Phó Thủ tướng Việt Nam Trần Lưu Quang và lãnh đạo Tập đoàn Amkor bấm nút khánh thành nhà máy vừa nêu.

Đây là nhà máy bán dẫn thứ hai nhưng là nhà máy bán dẫn lớn nhất tại Việt Nam. Nhà máy bán dẫn đầu tiên tại Việt Nam là của Tập đoàn Hana Micron do Hàn Quốc đầu tư tại Khu Công nghiệp Vân Trung thuộc tỉnh Bắc Giang được khánh thành hồi tháng chín vừa qua.

Nhà máy của Amkor tại Bắc Ninh có tổng vốn đầu tư 1,6 tỷ USD và hiện tuyển dụng khoảng 2.000 lao động. Kế hoạch đến năm 2035 sẽ tuyển dụng khoảng 10.000 người.

Hana Micron cho biết đến trước năm 2025, vốn đầu tư vào sản xuất chip tại Việt Nam sẽ là một tỷ USD.


Mỏ đất hiếm ở Yên Bái bị Bộ Công an phong tỏa

11/10/2023

Mỏ đất hiếm ở Yên Bái bị Bộ Công an phong tỏa

Bên trong khu mỏ đất hiếm Yên Phú (tỉnh Yên Bái) của Công ty cổ phần Tập đoàn Thái Dương

https://www.rfa.org/++plone++rfa-resources/img/icon-zoom.pngDân Trí/ Văn Đức

Mỏ đất hiếm do Công ty Cổ phần Tập đoàn Thái Dương đang khai thác tại tỉnh Yên Bái đang bị Bộ Công an phong tỏa vì có nghi vấn vi phạm pháp luật Việt Nam.

Truyền thông Nhà nước dẫn lời lãnh đạo Công an huyện Văn Yên (tỉnh Yên Bái) cho biết việc phong tỏa được thực hiện bởi Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu thuộc Bộ Công an vào ngày 9/10. Cục này đã làm việc với Ban Giám đốc và một số người trong công ty này để điều tra về dấu hiệu vi phạm pháp luật.

Tin không nói rõ dấu hiệu về vi phạm là gì.

Công ty Cổ phần Tập đoàn Thái Dương được cấp phép thăm dò đất hiếm tại mỏ ở địa bàn xã Yên Phú, huyện Văn Phú, tỉnh Yên Bái từ tháng 6/2013. Diện tích được khai thác là 6,24 ha, mức khai thác sâu +35 mét và thời gian khai thác tám năm.

Vào tháng 5 vừa qua, Reuters loan tin sản lượng đất hiếm khai thác của Việt Nam trong năm 2022 tăng 10 lần so với năm trước đó, khi mà nhiều khách hàng trên thế giới tìm đến mua nhằm giảm lệ thuộc vào Trung Quốc.

Hoa Lục được đánh giá là nước có trữ lượng đất hiếm lớn nhất thế giới, gấp đôi Việt Nam, đứng thứ nhì với chừng 22 triệu tấn.

Đất hiếm là nhóm nguyên tố hiếm có hàm lượng ít trong vỏ Trái Đất và rất khó tách ra từng nguyên tố riêng biệt. Đất hiếm được dùng trong sản xuất các loại thiết bị, linh kiện cho công nghệ thông tin, y khoa, giao thông, lọc hóa dầu, luyện kim, quân sự và một số lĩnh vực khác.


Vingroup hợp tác với công ty Úc để sản xất pin ở Việt Nam

11/10/2023

Vingroup hợp tác với công ty Úc để sản xất pin ở Việt Nam

Nhà máy sản xuất pin Lithium của Vingroup ở Hà Tĩnh

https://www.rfa.org/++plone++rfa-resources/img/icon-zoom.pngVietNamFinance

Công ty VinES Energy Solutions (VinES) thuộc tập đoàn Vingroup vừa ký một biên bản ghi nhớ hợp tác với công ty của Australia để sản xuất pin ở Việt Nam. Reuters dẫn thông báo của Công ty EcoGraf có trụ sở tại Úc cho biết như vậy  hôm 9/10.

Cụ thể, EcoGraf sẽ đánh giá khả năng xây dựng cơ sở sản xuất vật liệu pin cực dương ở Việt Nam với VinES.

EcoGraf sẽ giúp VinES bằng cách sử chuyên môn về than chì của nhà tạo mẫu và công nghệ xử lý vật liệu cực dương pin đã được cấp bằng sáng chế của Hoa Kỳ; đổi lại, phía Vingroup sẽ giúp EcoGraf về mặt dịch vụ để mở rộng kế hoạch của công ty tại Mỹ.

Theo thông báo của EcoGraf, công ty sẽ đánh giá khả năng kết hợp nội địa hóa việc cung cấp vật liệu chì ở Việt Nam với nguyên liệu thô tương lai từ dự án Epanko của công ty ở Tanzania.

VinES và EcoGraf ban đầu sẽ đánh giá chất lượng các nhà cung cấp than chì địa phương của Việt Nam nhằm đưa sản xuất trong nước vào chuỗi cung ứng. Sau đó, cả hai sẽ tiến hành nghiên cứu khả thi về cơ sở BAM được đề xuất. Dựa trên những kết quả tích cực, hai bên sẽ ký kết các thỏa thuận thương mại để phát triển, xây dựng và vận hành cơ sở BAM mới.

Hiện VinES đã có một nhà máy sản xuất pin hãng tại Khu kinh tế Vũng Áng (tỉnh Hà Tĩnh). Nhà máy cung cấp pin Lithium dành cho các dòng xe ô tô điện và buýt điện của VinFast.


Bs. Võ Xuân Sơn – Không lẽ dân tộc này lại bất hạnh đến thế sao?

11/10/2023

https://vietluan.com.au/wp-content/uploads/2023/10/1-40cv-700x480.jpg

Hôm rồi gặp anh bạn. Anh em vẫn thường like qua like lại trên fb, nhưng ít khi nói chuyện nghiêm túc trực tiếp với nhau. Anh ấy nói rằng có nhiều người nói anh Sơn viết rất mạnh, nhưng gần đây không thấy viết mạnh mẽ như trước.

Tôi không nghĩ mình lại được nhiều người quan tâm đến như thế. Lại còn được chú ý cả việc viết như thế nào. Rất cám ơn sự quan tâm của các bạn. Cá nhân tôi rất cảm kích khi được các bạn quan tâm và chú ý cả việc tôi viết gì, viết như thế nào.

Trong hành nghề y, tôi luôn chú trọng đến tính hiệu quả, và cân nhắc, so đo giữa lợi ích và thiệt hại. Bất cứ một phương pháp điều trị nào cũng đều có hai loại tác động lên người bệnh, đó là tác động có lợi và tác động có hại. Tôi luôn cân nhắc thiệt hơn giữa hai loại tác động này, và thường khuyên người bệnh chọn loại nào có lợi nhất cho họ, tức là lợi ích lớn nhất, và thiệt hại nhỏ nhất.

Trong các lĩnh vực khác của cuộc sống, tôi cũng có suy nghĩ như vậy. Việc viết lách, phản biện xã hội ở Việt Nam hiện nay là một mối nguy hiểm đối với người viết. Chúng ta đều biết, nhiều người đã bị bắt, hoặc tệ hơn là bị lưu đày biệt xứ. Thậm chí còn có cả những tin đồn khác, nguy hiểm hơn so với việc bị bắt, hoặc bị lưu đày.

Trong thời gian dịch, tôi đã viết rất “mạnh”, vì những “thiệt hại” cho cá nhân tôi lúc đó sẽ là rất nhỏ so với những thiệt hại mà xã hội phải gánh chịu nếu tôi và những người nhìn ra vấn đề, cùng im lặng. Nếu như có bị “thiệt hại” gì, thì “thiệt hại” ấy có chút ý nghĩa. Còn bây giờ, nếu tôi bị “thiệt hại” gì, thì “thiệt hại” đó là vô ích, vì dù có viết gì thì cũng chẳng thay đổi được gì cả.

Đấy là chưa kể, khá nhiều người nổi tiếng trong việc phản biện xã hội, đã lập tức block tôi, hoặc unfriend, hoặc đơn giản không tương tác với tôi, chỉ vì tôi phản biện một ý kiến nào đó của họ. Qua những gì đã xảy ra trong thời gian vừa qua, tôi cho rằng cái xã hội mà chúng ta đang sống đã hết thuốc chữa. Việc biến đổi nó có thể nói là vô vọng, ngoại trừ một điều kiện.

Mà với những gì chúng ta đang thấy hiện nay, thì chỉ có phép màu mới cứu vớt được chúng ta. Tất nhiên, như chúng ta đều biết, Ông Bụt thì chỉ có trong cổ tích mà thôi.

Không lẽ dân tộc này lại bất hạnh đến thế sao?

https://vietluan.com.au/108730/khong-le-dan-toc-nay-lai-bat-hanh-den-the-sao/

Long An phát hiện ca đậu mùa khỉ đầu tiên

https://vietluan.com.au/wp-content/uploads/2023/10/tp-hcm-da-co-13-ca-benh-dau-mua-khi.jpg

Long An phát hiện ca đậu mùa khỉ đầu tiên. (Ảnh minh họa: angellodeco/shutterstock)

Ngày 11/10, Sở Y tế Long An cho biết một người đàn ông 42 tuổi, làm nghề phụ bếp, ở thị trấn Cần Giuộc, huyện Cần Giuộc, đã có kết quả xét nghiệm dương tính với virus đậu mùa khỉ.

Đây là ca đậu mùa khỉ đầu tiên ở Long An, cũng là ca đầu tiên tại miền Tây và thứ 16 cả nước.

Ông Huỳnh Minh Phúc, Giám đốc Sở Y tế Long An, nói sức khỏe bệnh nhân hiện ổn định, đang tự theo dõi và cách ly tại nhà, không sốt, các vết mụn nước ở tay đã khô.

Theo điều tra dịch tễ, người này tạm trú tại thị trấn Cần Giuộc, phụ bếp ở TP.HCM, sống cùng với một nam thanh niên 31 tuổi làm nghề sửa xe. Mỗi ngày, người phụ bếp đến TP.HCM làm việc, đến tối trở về nhà.

Ngày 6/10, bệnh nhân đến Bệnh viện Da liễu TP.HCM khám với các triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh đậu mùa khỉ. Bệnh nhân được chỉ định lấy mẫu xét nghiệm và có kết quả dương tính với virus đậu mùa khỉ.

Sở Y tế Long An ghi nhận một người tiếp xúc gần bệnh nhân, là nam thanh niên 31 tuổi sống cùng nhà. Trường hợp tiếp xúc này hiện sức khỏe bình thường, không sốt, không nổi hạch, không có mụn nước, đã tự cách ly tại nhà và đang được ngành y tế theo dõi bệnh lý.

Đến nay, TP.HCM đã ghi nhận 13 ca đậu mùa khỉ, Bình Dương 2 ca, Long An 1 ca. Trong đó một nữ bệnh nhân ở Bình Dương đã hồi phục sức khỏe, xuất viện hai ngày trước.

Đáng chú ý, phần lớn các bệnh nhân này cũng chưa xác định được nguồn lây nhiễm. Các chuyên gia cho rằng mầm bệnh đã âm thầm lưu hành trong cộng đồng, những bệnh nhân trên được xem là “ca nội địa”.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tuyên bố bệnh đậu mùa khỉ không còn là tình trạng khẩn cấp về y tế công cộng gây lo ngại trên toàn cầu, dỡ bỏ mức cảnh báo cao nhất vào ngày 11/5. Tháng 5 năm ngoái, WHO tuyên bố đậu mùa khỉ là tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu, do đây là bệnh mới nổi.


Lâm Đồng: Một hiệu trưởng bị tố cáo quan hệ tình dục với trẻ 15 tuổi

https://vietluan.com.au/wp-content/uploads/2023/10/lam-dong-mot-hieu-truong-bi-to-cao-giao-cau-voi-tre-15-tuoi.jpg

Một hiệu trưởng bị tố cáo giao cấu với trẻ 15 tuổi. (Ảnh minh họa: shutterstock)

Hiện công an TP. Bảo Lộc đang phối hợp VKS cùng cấp củng cố hồ sơ để khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông T.S.H. vì hành vi “Giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi”.l

Theo báo chí nhà nước, 20h ngày 3/10, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP. Bảo Lộc nhận đơn tố cáo từ em H.N.T.M. (SN 2008, ở TP. Bảo Lộc) về việc bị người khác xâm hại tình dục, xảy ra vào ngày 2/10 tại khách sạn H.V. (phường B’Lao, TP. Bảo Lộc).

Quá trình điều tra vụ việc, công an xác định người xâm hại tình dục em M. là ông T.S.H. (SN 1981, ngụ huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng) – Hiệu trưởng một trường THCS & THPT ở huyện Bảo Lâm.

Theo công an, cuối tháng 8/2023, ông H. đi mua đồ ăn tối tại TP. Bảo Lộc và gặp em M. (là người bán hàng).

Sau đó ông H. có trao đổi số điện thoại với em M. và nhắn tin qua lại với nhau.

Khoảng 10h ngày 2/10, ông H. nhắn tin hẹn M. đến khách sạn H.V. và M. đồng ý. Sau khi M. đến phòng hẹn, ông H. và M. đã quan hệ tình dục.

Ngày 3/10, người nhà M. xem điện thoại em thì phát hiện nội dung trao đổi của ông H. và M. nên đưa em này đến công an trình báo sự việc.

Công an TP. Bảo Lộc xác định hành vi của ông H. đủ yếu tố cấu thành tội “Giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi” quy định tại Khoản 1, Điều 145, Bộ luật Hình sự.

Hiện công an đang phối hợp VKS củng cố hồ sơ để khởi tố vụ án, khởi tố bị can.

Minh Long

Minh Long


‘Đề nghị công khai những bộ trưởng, chủ tịch tỉnh không chịu tiếp dân’

https://vietluan.com.au/wp-content/uploads/2023/10/de-nghi-cong-khai-nhung-bo-truong-chu-tich-tinh-khong-chiu-tiep-dan.jpg

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị làm rõ và công khai thông tin các đơn vị nào mà người đứng đầu không trực tiếp tiếp dân, kể cả cấp tỉnh, bộ trưởng, thủ trưởng các ngành, đồng thời báo cáo Quốc hội. (Ảnh: quochoi.vn)

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị làm rõ và công khai thông tin các đơn vị nào mà người đứng đầu không trực tiếp tiếp dân, kể cả cấp tỉnh, bộ trưởng, thủ trưởng các ngành, đồng thời báo cáo Quốc hội.

Chiều ngày 11/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Báo cáo của Chính phủ về công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo năm 2023.

Báo cáo thẩm tra sơ bộ, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho hay việc công dân trực tiếp đến các bộ, ngành để khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh tăng mạnh so với ở địa phương, nhất là về số lượng đoàn đông người (ở các bộ, ngành tăng 268,6%). Điều này cho thấy tình hình công dân khiếu kiện lên các cơ quan ở Trung ương năm 2023 vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp.

Theo ông Tùng, việc chấp hành quy định của pháp luật về trách nhiệm trực tiếp tiếp dân của chủ tịch UBND cấp tỉnh đạt 79%, cao hơn 2% so với năm 2022 và cao hơn 23% so với bình quân 5 năm giai đoạn 2016 – 2021.

Tuy nhiên, việc trực tiếp tiếp dân của bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ chưa đạt yêu cầu (chỉ đạt 45%) và cũng mới chỉ đạt 92% số ngày tiếp theo quy định. “Đề nghị Chính phủ bổ sung làm rõ lý do của việc bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ tiếp ít, ủy quyền nhiều”, ông Tùng nêu.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị làm rõ và công khai thông tin các đơn vị nào mà người đứng đầu không trực tiếp tiếp dân, kể cả cấp tỉnh, bộ trưởng, thủ trưởng các ngành, đồng thời báo cáo Quốc hội.

Phó chủ tịch thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng đề nghị bổ sung rõ địa chỉ cá nhân, cơ quan, đơn vị chưa trực tiếp tiếp dân để xác định trách nhiệm, có chế tài xử lý thích hợp; từ đó giúp cho công tác tiếp công dân ở các nơi này có chuyển biến.

Tổng thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cũng cho biết, thực tế có nhiều người đứng đầu địa phương “đúng là rất bận nhưng cũng không dành thời gian tiếp dân”.

Theo ông Cường, qua tiếp xúc cử tri ở các địa phương, nhiều phản ánh về việc bí thư tỉnh ủy, chủ tịch UBND tỉnh chưa thực sự quan tâm đến việc tiếp dân.

“Theo quy định, mỗi tháng, người đứng đầu cấp ủy tiếp dân một lần nhưng không nhiều địa phương đảm bảo việc này. Chủ tịch UBND tỉnh cũng vậy, chủ yếu là giao cấp phó làm thay”, ông Cường nói.

Ông đề xuất công khai bộ trưởng, chủ tịch UBND tỉnh tiếp dân không đảm bảo quy định thì tốt, nhưng “cũng rất nhạy cảm, tế nhị”. Thay vào đó, theo ông Cường, cần có quy định để buộc các đơn vị giải trình để họ phải thay đổi, quan tâm hơn đến việc tiếp dân.

Minh Long


Gia Lai: Vỡ tường đập thủy điện, hoa màu bị lũ cuốn trôi

Lê Thiệt /SGN 11 tháng 10, 2023

https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/10/02-vo-dap-thuy-dien-1.jpg

Hiện trường vụ vỡ đập thủy điện tại Gia Lai – Ảnh: Tuổi Trẻ

Tối ngày 10 Tháng Mười, ông Từ Ngọc Thông, phó chủ tịch UBND huyện Chư Prông (Gia Lai), cho biết công trình thủy điện Ia Glae 2 đang xây dựng trên địa bàn xã Ia Ga vừa bị vỡ đập dẫn nước.

Vụ vỡ đập này tuy không gây thiệt hại về người nhưng đã làm tan hoang hàng chục hecta hoa màu của người dân dọc hai bên suối phía hạ lưu công trình.

Tại hiện trường, người ta thấy đoạn tường đập thủy điện bằng bê tông cốt thép có chiều cao khoảng 3m, dài trên 50m, bị sụp đổ hoàn toàn. Nhiều mảng đập lớn bị nước lũ cuốn vẫn còn ngổn ngang dưới thân đập.

Một người nói: “Bê tông cỡ đó mà còn bị gẫy đổ, thì cây cối vườn tược của dân bị cuốn phăng cũng phải thôi. May là không có người nào thương vong, và nhà cửa cũng không bị thiệt hại”.

Trả lời phỏng vấn báo Tuổi Trẻ, ông Phạm Văn Binh – giám đốc Sở Công Thương tỉnh Gia Lai – cho biết hiện nay các cơ quan chức năng đang làm rõ nguyên nhân, nên chưa thể nói gì được. Tuy thế, ông cũng đưa ra một vài lý giải về vụ việc. Ông Binh nói:

“Tuy nhiên, qua kiểm tra hiện trường cho thấy vụ vỡ tường đập tại đập tràn tự do của Nhà máy thủy điện Ia Glae 2 xảy ra khi công trình đang xây dựng và chưa tích nước.

Hơn nữa, qua kiểm tra phía thượng nguồn của khu vực dòng suối, cách xa vị trí đang xây dựng thủy điện có hai đập nhỏ do người dân xây dựng trái phép cũng bị vỡ trong trận lũ quét rạng sáng 9-10”.

https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/10/02-vo-dap-thuy-dien-2.jpg

Ngổn ngang sau vụ vỡ đập thủy điện – Ảnh: Tuổi Trẻ

Cũng theo ông Binh, có thể người dân xây dựng trái phép các đập phía trên thượng nguồn suối để làm hồ chứa trong thời gian trước đây nhằm lấy nước tưới cà phê vào mùa khô. Từ đó, ông nhận định rằng trong trận lũ quét vừa qua, khi lượng mưa lớn đổ về quét dòng suối cũng làm các hồ chứa này vỡ. Có thể do áp lực dòng chảy lớn và áp lực đột ngột từ hai hồ chứa phía trên bị vỡ nên là nguyên nhân của vụ vỡ đập tràn đang thi công tại dự án thủy điện.

Lời giải thích của ông Binh không được độc giả báo Tuổi Trẻ đồng tình. Ở ngay dưới bản tin, độc giả Vyvy cho rằng lời giải thích của ông Bình làm cho người ta “cứ ngỡ vỡ cái ao làng do mưa lớn” chứ không phải vỡ cái đập làm bằng bê tông.

Độc giả Long Nguyễn thắc mắc: “Ủa. Không lẽ đập không thiết kế để chịu mưa và lũ sao?!!”

Độc giả Tuan nhìn ra nguyên nhân từ một hướng khác khi thấy mấy đoạn bê tông bị vỡ chỉ được “kết cấu lèo tèo mấy cọng râu thép”. Điều này được hiểu rằng công trình này có thể đã bị “rút ruột”, nên mới dễ dàng bị lũ cuốn phăng đi như thế (?!)

https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/10/02-vo-dap-thuy-dien-3.jpg

Ông Đặng Văn Dậu bên vườn cây tan hoang sau khi cơn lũ quét qua. Ông chưa rõ sẽ được chính quyền và công ty xây dựng đập thủy điện bồi thường như thế nào – Ảnh: Tuổi Trẻ

Dù sao, đó chỉ là một số nhận định mang tính chủ quan. Chiều 11 Tháng Mười, ông Nguyễn Hữu Quế – phó chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai – cho biết đang cùng đoàn công tác vào kiểm tra hiện trường vụ vỡ tường đập tại thủy điện Ia Glae 2. Người dân đang chờ kết luận từ đoàn công tác này.

Ông Quế đánh giá vụ vỡ tường đập thủy điện là sự việc nghiêm trọng, được dư luận xã hội quan tâm. Để giải quyết vụ việc, ông Quế cho rằng trước hết Sở Công thương phải rà soát lại năng lực đơn vị thi công có đủ điều kiện hay không.

Kế đến, phải kiểm tra quy trình thi công bảo đảm hay không, về quy trình làm có thể đúng, nhưng xem lại thời điểm làm tường ngăn trong hồ sơ thiết kế, thi công trong thời điểm nào. Phải kiểm tra tổng thể, nếu không đúng phải xử lý theo quy định của pháp luật, bảo đảm tính nghiêm minh.

Một người dân địa phương nói: “Ông lãnh đạo nào nói cũng hay, nhưng rồi dân chờ mãi chẳng thấy kết luận nguyên nhân từ đâu. Mọi việc cứ như thế chìm xuồng dần. Giờ thì chỉ có thấy tụi tui mới tin, chứ chẳng nghe mấy ổng nói nữa”.

Theo thiết kế, thủy điện Ia Glae 2 có công suất 12MW. Vốn đầu tư của dự án này là trên 423 tỉ đồng, do Công ty cổ phần thủy điện Khải Hoàng làm chủ đầu tư.

https://saigonnhonews.com/thoi-su/viet-nam/gia-lai-vo-tuong-dap-thuy-dien-hoa-mau-bi-lu-cuon-troi/

Sài Gòn: Chỉ mưa 30 phút, bắt được cá bơi ngoài đường

Lê Thiệt /SGN 10 tháng 10, 2023

https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/10/02-Ca-boi-tren-duong-4.jpg

Mưa lớn, nhân viên thoát nước bắt được cá bơi trên đường Lê Văn Thọ (quận Gò Vấp) – Ảnh: Tuổi Trẻ

Trưa ngày 10 Tháng Mười, một cơn mưa trút nước xối xả xuống nhiều quận huyện Sài Gòn, nên chỉ khoảng 30 phút, nhiều tuyến đường ngập nước mênh mông như Nguyễn Văn Khối, Phạm Văn Chiêu (quận Gò Vấp), Dương Văn Cam, Kha Vạn Cân (TP Thủ Đức).

Có nơi nhân viên thoát nước, trong lúc thông cống còn bắt được cả… cá!

Theo báo Tuổi Trẻ, cứ mỗi lần mưa, lại xuất hiện những hình ảnh “thân thương” trên đường phố như người dân bì bõm đẩy xe qua đoạn đường ngập ngang đầu gối, hoặc một cô gái té sõng soài vì một xe tải chạy nhanh tạo con sóng quá lớn,… Nhưng để bắt được cá bơi trên đường thì quả thật chắc là chuyện hy hữu.

https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/10/02-Ca-boi-tren-duong-2.jpg

Xe chết máy, người dân bì bõm đẩy xe qua quãng ngập trên đường Nguyễn Văn Khối, quận Gò Vấp – Ảnh: Tuổi Trẻ

Tại đường Lê Văn Thọ (quận Gò Vấp),khi nước dâng cao chảy xiết, nhân viên thoát nước bắt được con cá chẳng biết thoát ra từ đâu, đang tung tăng bơi trên đường ngập nước.

Anh Minh Khôi (35 tuổi, nhân viên ngân hàng) cho hay: “Mình vừa đi về được 5 phút thì trời trút cơn mưa lớn, qua tới đường Nguyễn Văn Khối nước ngập không còn thấy mặt đường nữa”.

Lúc đó thì chẳng biết đâu là đường, đâu là lề đường, vì chỗ nào cũng ngập.

https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/10/02-Ca-boi-tren-duong-1.jpg

Học sinh tan trường vất vả đẩy xe qua đoạn đường ngập – Ảnh: Tuổi Trẻ

Trong khi đó, tại đường Dương Văn Cam (TP Thủ Đức), người dân chật vật tát nước ra khỏi nhà, kê cao bàn ghế để tránh hỏng hóc. Các tuyến đường xung quanh chợ Thủ Đức cũng ngập trong biển nước, tiểu thương ngao ngán vì chẳng ai buồn đi chợ mua hàng. Chắc họ cũng đang bận rộn tát nước, hay bắt cá nấu nồi canh chua.

https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2023/10/02-Ca-boi-tren-duong-3.jpg

Bà Hai (TP Thủ Đức) cho biết nếu mưa to thêm 30 phút, nước ngập lút ghế đá trước nhà – Ảnh: Tuổi Trẻ

Theo dự báo thời tiết thì Sài Gòn và nhiều tỉnh thành khác sẽ còn tiếp tục bị mưa, nên khả năng những con cá không cần phải “vượt vũ môn”, vẫn tìm đường bơi ra đường dạo phố được.

Chỉ tội những người nuôi cá, thời tiết cứ thế này thì chỉ có nước… phá sản!

Thời sự Thứ Năm 12/10/2023: *Israel thề “khai tử” Hamas, Hamas chuẩn bị chiến tranh, Ngoại trưởng Mỹ đến Israel, ĐCSTQ hưởng lợi từ ​​cuộc chiến, Putin đổ lỗi cho Mỹ *Smartphone có thể tự sửa màn hình 5 năm tới *Google sẽ không cần mật khẩu *Nhà sản xuất xe điện TQ xin phá sản *Dấu chấm hỏi cho kinh tế của Biden *EU đòi Elon Musk kiểm duyệt X

Võ Thái Hà tổng hợp


Thủ tướng Israel thề “khai tử” Hamas

Thanh Hà /RFI – 12/10/2023

Khi thông báo thành lập “chính phủ đoàn kết” khẩn cấp và một “hội đồng chiến tranh” vào tối qua 11/10/2023, thủ tướng Israel, Benjamin Netanyahu, cam kết sẽ “khai tử” phong trào Hồi Giáo Hamas, “số phận của mỗi chiến binh Hamas đã được an bài”.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu họp chính phủ tại văn phòng thủ tướng ở Jerusalem, Israel, ngày 27/09/2023.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu họp chính phủ tại văn phòng thủ tướng ở Jerusalem, Israel, ngày 27/09/2023. via REUTERS – POOL

Continue reading

Lợi ích của Tự Do, Dân Chủ.. (1)

Người thách thức “giá trị châu Á” của Lý Quang Diệu – Có cần phải đánh đổi quyền tự do lấy phát triển kinh tế?

Hoàng Dạ Lan / Tạp chí Luật Khoa

Đồ họa: Tùy Phong/ Luật Khoa.

11/10/2023

” Trong bối cảnh của Việt Nam, chúng ta có thể thấy rằng tăng trưởng kinh tế không đồng nghĩa với phát triển trong nhiều trường hợp:

Quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa nhanh chóng khiến môi trường ngày càng trở nên ô nhiễm, hiện tượng đánh đổi môi trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế diễn ra ở nhiều địa phương.

Hệ thống giáo dục quốc dân đã trải qua nhiều lần cải cách, nhưng vẫn tồn tại nhiều vấn đề chưa được giải quyết, bao gồm vấn nạn dạy thêm – học thêm, chương trình mang tính nhồi nhét và bị chính trị hóa, thiếu tính khai phóng”.

Cố Thủ tướng Lý Quang Diệu là người lãnh đạo đảo quốc Singapore từ năm 1959 đến năm 1990. Với tài năng, tâm huyết, và tính thực dụng cao, ông và Đảng Hành động Nhân dân đã đưa Singapore từ một vùng đất kém phát triển trở thành một trong những con rồng châu Á. Ông cũng là người đại diện và người ủng hộ nhiệt thành cho mệnh đề “Giá trị châu Á”.

Lý Quang Diệu cho rằng thành công của những “con rồng châu Á” (Singapore, Đài Loan, Hàn Quốc, Hong Kong) trong thập niên 1990 xuất phát từ nền văn hóa Nho giáo, bao gồm tính tiết kiệm, sự cần cù, tính kỷ luật, lòng hiếu thảo và trung thành với gia đình và dòng tộc, cùng với tinh thần hiếu học và cầu tiến. [1] Lý giải mối quan hệ giữa văn hóa và thể chế chính trị, những người ủng hộ mệnh đề “Giá trị châu Á” cho rằng mô hình dân chủ và nhân quyền của phương Tây không có giá trị phổ quát, không phù hợp với truyền thống và lịch sử phát triển của các nước Á châu. [2]

Ngược lại, những người ủng hộ thuyết nhân quyền là giá trị phổ quát có quan điểm đối lập. Họ cho rằng luận đề “Giá trị châu Á” thường được tán dương và cổ xúy bởi các nhà lãnh đạo độc tài nhằm biện minh cho việc mở rộng quyền lực nhà nước và đàn áp nhân quyền. Đại diện tiêu biểu cho quan điểm này là Amartya Sen, nhà kinh tế học và triết gia xuất sắc người Ấn Độ.

Bài viết này sẽ điểm qua những luận điểm chính của mệnh đề “Giá trị châu Á” và sau đó giới thiệu đến độc giả chủ thuyết “Phát triển là tự do” của Amartya Sen.

Luận đề “Giá trị Châu Á”

Luận đề “Giá trị châu Á” thường nhấn mạnh tầm ảnh hưởng của Nho giáo đối với đời sống kinh tế – chính trị của các nước Á châu, đặt trong thế đối lập với hệ giá trị đề cao dân chủ và nhân quyền của phương Tây. Luận đề này bao gồm các luận điểm sau:

Nhìn chung, người châu Á thường coi trọng các giá trị gia đình và giá trị tập thể, và sẵn lòng hy sinh quyền tự do cá nhân vì lợi ích của cộng đồng và tập thể. Theo Huntington, “Di sản Nho giáo của Trung Quốc nhấn mạnh vào uy quyền, trật tự, tính thứ bậc và việc đặt lợi ích tập thể lên trước lợi ích cá nhân, tạo ra trở lực cho quá trình dân chủ hóa”. [3] Nhìn chung người châu Á, đặc biệt là ở Đông Á, coi trọng các giá trị như sự đồng thuận, thống nhất và tính cộng đồng, trong khi phương Tây thường cổ xúy đa nguyên, bất đồng, cạnh tranh, chủ nghĩa cá nhân, và tự do cá nhân.

Khái niệm đất nước là một sự mở rộng của khái niệm gia đình. Giống như việc các sinh hoạt trọng yếu trong gia đình cần được quyết định bởi người gia trưởng, đất nước cần phải được quản lý bởi một nhà nước mạnh, tập quyền (parent state – nhà nước gia trưởng, nhà nước phụ mẫu), trong sạch, và hiệu quả. Lãnh đạo bộ máy nhà nước phải là một người mạnh mẽ, quyết đoán, duy trì được ổn định chính trị và trật tự xã hội để phát triển kinh tế, biết cách làm cho dân chúng tin phục. Nhà nước biết rõ điều gì là tốt nhất cho xã hội và đưa ra các quyết sách dựa trên niềm tin đó. [4]

Các quyền tự do kinh tế quan trọng hơn các quyền tự do chính trị. Nếu nhà nước đảm bảo tăng trưởng kinh tế và đa số người dân trong độ tuổi lao động có việc làm thì người dân không cần quá nhiều quyền tự do chính trị. Điều này tương phản với truyền thống phương Tây, trong đó các giá trị nhân quyền được xem như thiêng liêng và bất khả xâm phạm.

https://www.luatkhoa.com/content/images/2023/10/00lee-kuan-yew-adv-obit-slide-M7XA-superJumbo.jpg

Ông Lý Quang Diệu vào năm 1963. Ảnh: Larry Burrows/ The LIFE Picture Collection.

Amartya Sen và mệnh đề “Phát triển là tự do”

Một trong những học giả chỉ trích mệnh đề “Giá trị châu Á” mạnh mẽ nhất là Amartya Sen. Trong cuốn sách “Development as Freedom” (tạm dịch: Phát triển là tự do), ông đưa ra nhiều phê phán sắc bén đối với quan niệm truyền thống về phát triển, vốn thường dựa vào hiệu suất kinh tế được đo lường qua tổng sản phẩm quốc nội (GDP).

Theo Amartya Sen, tự do không chỉ là “phương tiện”, mà còn là “mục đích” của phát triển. Ông cho rằng mục tiêu cuối cùng của phát triển là cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân thông qua việc mở rộng và bảo vệ các quyền tự do của họ. [5]

Ông định nghĩa phát triển dưới góc độ mở rộng và bảo vệ các quyền tự do của con người, bao gồm năm khía cạnh quan trọng:

Các quyền tự do chính trị (political freedoms): công dân có quyền tự do lựa chọn người lãnh đạo chính phủ, có quyền tự do phê phán và chỉ trích chính quyền, có quyền tự do ngôn luận và tự do biểu đạt. Báo chí không bị kiểm duyệt hoặc kiểm soát bởi nhà nước, đảm bảo tính khách quan và đa dạng trong thông tin.

Các quyền tự do kinh tế (economic facilities): liên quan đến khả năng sở hữu và sử dụng các nguồn lực kinh tế phục vụ các mục đích sản xuất, tiêu dùng và giao dịch trên thị trường.

Nguồn lực xã hội (social opportunities): Ông đặt trọng tâm vào giáo dục, chăm sóc sức khỏe và các loại hình dịch vụ xã hội khác, đảm bảo mọi người có cơ hội nâng cao chất lượng cuộc sống cũng như tham gia tích cực vào các hoạt động kinh tế và chính trị.

Bảo đảm minh bạch (transparency guarantees): liên quan đến mức độ công khai và minh bạch trong đời sống kinh tế và xã hội, đóng vai trò quan trọng trong việc phòng chống tham nhũng và tiêu cực trong bộ máy nhà nước.

An sinh xã hội (protective security): Ông xem đây là quyền cơ bản giúp bảo vệ các nhóm yếu thế hoặc các cá nhân gặp rủi ro trong xã hội, bao gồm trợ cấp thất nghiệp, trợ cấp hộ nghèo, và các chương trình nhà ở xã hội. Mục tiêu nhằm đảm bảo mọi người có một mức sống tối thiểu và không bị bỏ lại trong hoàn cảnh khốn cùng, đói khát.

Ông Amartya Sen vào năm 2022. Ảnh: Stephanie Mitchell/ Harvard.

Theo Amartya Sen, một xã hội có thành công hay không cần phải được đánh giá dựa vào việc người dân nước đó được hưởng các quyền tự do đến mức nào. Việc có nhiều tự do hơn không chỉ thúc đẩy cơ hội nâng cao chất lượng cuộc sống của một cá nhân mà còn giúp người đó củng cố khả năng cải biến thế giới xung quanh theo chiều hướng tích cực.

“Phát triển” không chỉ là tập trung vào việc gia tăng thu nhập và của cải, mà còn là việc loại bỏ những yếu tố cản trở tự do của người dân, chẳng hạn như nghèo đói, mù chữ, các rào cản gia nhập thị trường và suy thoái chính trị. Khái niệm “Phát triển là tự do” của Amartya Sen thể hiện sự đánh giá rộng hơn và toàn diện hơn về phát triển, thúc đẩy việc tạo ra các chỉ số giúp đánh giá một cách tổng quan tiến trình phát triển của một quốc gia.

Những người ủng hộ luận đề “Giá trị châu Á” thường đặt quyền tự do chính trị và tự do kinh tế ở thế đối lập nhau. Họ cho rằng người dân có thể cần phải hy sinh quyền tự do chính trị ở một mức độ nhất định để đạt tăng trưởng cao về kinh tế. Amartya Sen khẳng định rằng hai chiều kích phát triển này không có sự mâu thuẫn nội tại. Thậm chí việc mở rộng các quyền tự do chính trị còn đảm bảo sự phát triển kinh tế một cách bền vững.

Ông cho rằng các nền kinh tế ở Đông Á (bao gồm Hàn Quốc, Singapore, Đài Loan, Trung Quốc thời hậu Mao Trạch Đông) có những bước phát triển thần kỳ trong giai đoạn 1960 – 1990 không phải vì đây là các nhà nước độc tài và đàn áp quyền tự do dân sự – chính trị của người dân. Ngược lại, các nước này tăng trưởng kinh tế ngoạn mục là do dân chúng có tỷ lệ biết đọc biết viết cao, nền giáo dục chất lượng cao, cải cách ruộng đất thành công, nền kinh tế tuân theo các quy luật thị trường, nhà nước thực thi các chính sách thúc đẩy đầu tư, xuất khẩu và công nghiệp hóa nền kinh tế, thúc đẩy tự do cạnh tranh, thực thi chiến lược hội nhập và mở rộng thị trường quốc tế. [6]

Ông khẳng định chế độ dân chủ còn ưu việt hơn thể chế độc tài trong việc ngăn chặn các thảm họa nhân đạo nghiêm trọng. Bằng chứng là trong lịch sử thế giới, không có nạn đói lớn nào từng xảy ra ở một nước dân chủ với một nền báo chí độc lập, dù là ở Tây Âu – Bắc Mỹ giàu có hay ở các khu vực kém phát triển hơn như châu Á và châu Phi. [7] Có được điều này là do các nền dân chủ hiệu quả thường cung cấp nhiều kênh để người dân tạo áp lực lên chính quyền (như thông qua bầu cử, biểu tình, đình công, báo chí độc lập, v.v.), buộc nhà cầm quyền phải đáp ứng các nhu cầu cấp thiết của cộng đồng.

Thực tế thì những nạn đói khủng khiếp nhất trong lịch sử thế giới đều xảy ra ở những xã hội độc tài – toàn trị. Ví dụ như nạn đói Holodomor ở Liên Xô trong những năm 1930 do chính sách công nghiệp hóa thần tốc và tập thể hóa nông nghiệp cưỡng bách của Stalin. Nạn đói gây ra thiệt hại về nhân mạng lớn nhất trong lịch sử thế giới xảy ra ở Trung Quốc từ năm 1958 đến năm 1961, giết chết hàng chục triệu người, là hậu quả của chiến dịch Đại nhảy vọt của Mao Trạch Đông.

Quan trọng hơn, Sen khẳng định quyền tự do chính trị và tự do dân sự là những quyền thiêng liêng của công dân, chúng có tầm quan trọng nội tại, mà không cần phải chứng minh cho giá trị của mình thông qua tác động tích cực đến đời sống cá nhân hay những lợi ích kinh tế – xã hội mà chúng có thể mang lại. [8]

Áp dụng vào bối cảnh Việt Nam

Người viết rất khâm phục những thành quả kinh tế và xã hội ấn tượng mà Lý Quang Diệu và Đảng Hành động Nhân dân của ông đã đem đến cho đảo quốc Singapore. Tuy nhiên nhiều quan điểm Lý Quang Diệu cổ xúy đã và đang bị các nhà nước độc tài lợi dụng để duy trì thế áp bức chính trị, gây bất lợi cho phong trào dân chủ ở châu Á nói chung và ở Việt Nam nói riêng.

Các quyền tự do dân sự và tự do chính trị không chỉ là đặc quyền dành riêng cho công dân ở các nước phương Tây, chúng là các giá trị phổ quát, vượt qua các ranh giới văn hóa. Nhà xã hội học người Đức Max Weber (1864 – 1920) định nghĩa nhà nước là “một tổ chức có độc quyền sử dụng bạo lực một cách hợp pháp trên một lãnh thổ nhất định”. [9] Chính vì có sự độc quyền trong việc sử dụng bộ máy cảnh sát, công an, quân đội, nhà tù, nhà nước là thiết chế có khả năng đe dọa lớn nhất đối với quyền tự do của mỗi công dân. Do đó, trong bất cứ xã hội nào, chúng ta cần có các thiết chế giúp hạn chế quyền lực nhà nước cũng như bảo vệ các quyền tự do dân sự và tự do chính trị cơ bản của công dân. [10]

Trong khi Lý Quang Diệu khẳng định thành công của các con rồng Đông Á trong thập niên 1980 có nguồn gốc sâu xa là những giá trị văn hóa Khổng – Mạnh, cũng chính những giá trị này bị nhiều học giả cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20 cho là bảo thủ, giáo điều, kéo lùi sự phát triển của văn minh Á châu trong mối tương quan với phương Tây. [11] Trong Đại Cách mạng Văn hóa ở Trung Quốc, Nho giáo thậm chí bị xem là hệ tư tưởng cũ, văn hóa cũ, cần phải bị tiêu trừ. Lăng mộ của Khổng Tử ở tỉnh Sơn Đông thậm chí còn bị đập phá và thiêu hủy bởi Hồng vệ binh. Tóm lại, như nhà báo Fareed Zakaria nhận xét, văn hóa có tính phức tạp cao độ, chứa đựng cả các yếu tố tích cực và tiêu cực, người ta có thể tìm thấy trong văn hóa những gì mà họ muốn để bảo vệ cho luận điểm của mình. [12]

Những người khẳng định người dân châu Á chỉ muốn làm giàu, không quan tâm đến các quyền tự do dân chủ chắc hẳn đã quên những sự kiện như Thiên An Môn năm 1989, nơi mà hàng triệu người đổ ra đường tại trung tâm Bắc Kinh và hàng trăm thành phố lớn nhỏ khắp Trung Quốc, nhằm đưa ra các yêu sách đòi cải cách chính trị đối với Đảng Cộng sản. Phong trào chỉ bị dập tắt khi Đảng Cộng sản Trung Quốc đưa quân đội và xe tăng vào thành phố, dùng vũ lực để trấn áp người biểu tình.

Gần đây hơn, chúng ta chứng kiến phong trào dù vàng năm 2014 của người dân Hong Kong nhằm phản đối can thiệp của Bắc Kinh vào bầu cử đặc khu trưởng. Năm 2019, các cuộc biểu tình cực lớn thu hút hàng triệu người đã nổ ra trên khắp Hong Kong nhằm phản đối dự luật dẫn độ.

Đứng trước các đàn áp chính trị ngày càng mạnh mẽ của Bắc Kinh, hàng trăm ngàn người dân Hong Kong đã và đang nộp đơn xin visa để đến sống tại Anh Quốc. [13] Tại đất nước mới, nhiều người trong số họ phải đối mặt với một mức sinh hoạt phí đắt đỏ và chấp nhận làm việc trong ngành khách sạn và bán lẻ, vốn yêu cầu trình độ kỹ năng thấp hơn năng lực vốn có của họ. [14] Rõ ràng là đối với những người Hong Kong này, quyền tự do chính trị quan trọng hơn điều kiện kinh tế.

Quan trọng hơn, văn hóa không phải là thứ đứng yên hay bất biến, mà luôn chịu ảnh hưởng từ các tác nhân bên ngoài, các luồng tư tưởng ngoại sinh. Việc Hàn Quốc, Đài Loan, và Nhật Bản thực hiện dân chủ hóa thành công và được tổ chức Freedom House xếp hạng là các nước “tự do” (free) cho thấy dân chủ hoàn toàn có thể bén rễ và phát triển ở các xã hội chịu ảnh hưởng mạnh của Nho giáo.

Trong bối cảnh của Việt Nam, chúng ta có thể thấy rằng tăng trưởng kinh tế không đồng nghĩa với phát triển trong nhiều trường hợp:

Quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa nhanh chóng khiến môi trường ngày càng trở nên ô nhiễm, hiện tượng đánh đổi môi trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế diễn ra ở nhiều địa phương.

Hệ thống giáo dục quốc dân đã trải qua nhiều lần cải cách, nhưng vẫn tồn tại nhiều vấn đề chưa được giải quyết, bao gồm vấn nạn dạy thêm – học thêm, chương trình mang tính nhồi nhét và bị chính trị hóa, thiếu tính khai phóng.

Tự do học thuật trong các trường đại học vẫn là một ước mơ xa vời khi cả giảng viên và sinh viên phải tự kiểm duyệt trên giảng đường cũng như trong nghiên cứu khoa học.

Sự độc quyền quyền lực của Đảng Cộng sản Việt Nam trong bối cảnh kinh tế thị trường tạo ra một hệ thống tư bản thân hữu bám rễ sâu vào hệ thống chính trị. Tham nhũng trở thành căn bệnh trầm kha, bộc lộ rõ ràng nhất trong vụ kit test Việt Á và “chuyến bay giải cứu”, trong khi cả nước oằn mình gánh chịu những hậu quả đau thương của COVID-19.

Cơ chế “đảng cử dân bầu” khiến cho các cuộc bầu cử quốc hội và hội đồng nhân dân các cấp còn mang tính hình thức, người dân ngày càng trở nên vô cảm, thờ ơ với “ngày hội lớn của toàn dân”. Người dân bị hạn chế các quyền tự do ngôn luận, tự do xuất bản, tự do lập hội và tự do biểu tình.

Những thách thức ngày càng lớn trong tiến trình phát triển của Việt Nam không thể được giải quyết bằng việc châm biếm tình trạng “bất ổn chính trị”, “tự do quá đà” của các nền dân chủ phương Tây, hoặc bằng việc rao giảng “quan điểm dân chủ, nhân quyền của phương Tây không phù hợp với Việt Nam”, chúng ta cần phải giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, “hòa nhập nhưng không hòa tan”.

Những thách thức này chỉ có thể được giải quyết khi mỗi một người dân Việt Nam và các quyền tự do của họ được đặt ở vị trí trung tâm của quá trình phát triển, đây cũng chính là khát vọng, là đích đến của nhân loại tiến bộ.

https://www.luatkhoa.com/2023/10

Chuyện Việt Nam Thứ Tư 11 tháng 10 năm 2023: *Quảng Ninh: Quan chức nhận hàng chục tỷ ‘nghĩ là quà cảm ơn’ *Nhật và Việt Nam củng cố quan hệ song phương *Dự án chống ngập 10,000 tỷ đồng *NASDAQ cảnh báo cổ phiếu VinFast *Bê-tông hóa thành phố !

Quê Hương tổng hợp


Vụ NSJ-AIC ở Quảng Ninh: Quan chức nhận hàng chục tỷ ‘nghĩ là quà cảm ơn’

BBC News

11/10/2023

AIC

Nguồn hình ảnh, Bộ Công an VN

Chụp lại hình ảnh,

Continue reading

Thời sự Thứ Tư 11/10/2023: *Tin vịt lan truyền về xung đột Israel-Hamas *Hơn 3000 người chết sau 5 ngày xung đột *Do thái tìm thấy 1.500 xác của Hamas *Liệu Hizbullah có tham chiến? *Cộng hoà Hạ viện Mỹ đang chọn thay McCarthy *Triều Tiên đang cấp vũ khí cho Nga?

Võ Thái hà tổng hợp


Tin vịt lan truyền trên mạng về xung đột Israel-Hamas 

11/10/2023 – Reuters

Phi đạn của Israel được phóng từ Hệ thống phòng thủ phi đạn Vòm Sắt trên thành phố Netivot, miền nam Israel, ngày 8/10/2023, nhằm ngăn chặn rốc-kết bắn từ Dải Gaza.

Continue reading

ISW đánh giá chiến sự Nga – Ukraine ngày 10 tháng 10 năm 2023

Ngày 10 tháng 10 năm 2023 – Báo chí ISW

Tải xuống bản PDF

Đánh giá chiến dịch tấn công của Nga, ngày 10 tháng 10 năm 2023

Christina Harward, Grace Mappes, Karolina Hird, Nicole Wolkov và Mason Clark

Ngày 10 tháng 10 năm 2023, 5:30 chiều theo giờ ET

Bấm vào đây để xem bản đồ tương tác của ISW về cuộc xâm lược Ukraine của Nga. Bản đồ này được cập nhật hàng ngày cùng với các bản đồ tĩnh có trong báo cáo này.

Continue reading

Thời sự Thứ Ba 10/10/2023 *Song Thập 10/10, Quốc khánh của Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) *TT Thái Anh Văn: Đài Loan muốn ‘chung sống hòa bình’ với TQ *Israel mong đợi ‘sự lên án mạnh mẽ hơn’ từ TQ *LHQ: thà để một ghế trống (NQ) còn hơn bầu cho TQ *Mỹ cảnh báo Hezbollah không nên tấn công Israel *Hamas nói sẽ bắt đầu hành quyết các tù nhân Israel * Nữ Giáo sư Harvard đoạt giải Nobel Kinh tế 2023

Võ Thái Hà tổng hợp


Quốc Khánh Đài Loan ( Ngày Song Thập)  : TT Thái Anh Văn: Đài Loan mong muốn ‘chung sống hòa bình’ với Trung Quốc 

10/10/2023

Reuters

Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn phát biểu nhân ngày Quốc khánh 10/10.

Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn phát biểu nhân ngày Quốc khánh 10/10.

Continue reading

Thời sự Thứ Hai 09/10/2023: *Mỹ điều tàu chiến, máy bay tới gần Israel, cấp đạn dược, hiện diện quân sự ở đông Địa Trung Hải *Chiến tranh kéo dài giữa Israel và Palestine *Động đất ở Afghanistan, ít nhất 2.445 người thiệt mạng *Tòa Tối cao Myanmar bác đơn kháng cáo của bà Suu Kyi *Mỹ có 10 công dân Mỹ bị giết tại Israrel *Giá dầu tăng 4% ngay sau cuộc tấn công của Hamas vào Israel

Võ Thái Hà tổng hợp


Mỹ điều tàu chiến, máy bay tới gần Israel 

09/10/2023 – Reuters

Ảnh do Hải quân Hoa Kỳ cung cấp: tàu USS Gerald R. Ford bắt đầu chuyến thử nghiệm trên biển đầu tiên từ Newport, Virginia, ngày 8 tháng 4 năm 2017. (Hải quân Hoa Kỳ qua AP)

Continue reading

Chiến tranh Ukraine-Nga mới nhất 09/10/2023: *Trẻ em bị Nga bắt cóc phải chịu ‘bạo lực tâm lý và thể xác’ *Đan Mạch tìm cách giao máy bay F-16 cho Ukraine *Thay thế Tư lệnh phòng vệ lãnh thổ *LHQ lên án Nga chuyển hộ chiếu ‘hàng loạt’ sang Ukraine *Cái ác đang tạo ra hố sâu giữa chúng ta (Zelenzky) *

Đã cập nhật 9 phút trước

Người dân đi bộ trên đường gần tòa nhà dân cư bị hư hại ở Kostiantynivka, Ukraine
Người dân đi bộ trên đường gần tòa nhà dân cư bị hư hại ở Kostiantynivka, UkraineCredit : Global Images Ukraine/Getty Images Europe

Continue reading