Điểm tin thế giới ngày Thứ sáu 23 tháng 10 năm 2020 – Võ Thái Hà tóm lược
Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga và phu nhân Mariko tại Hà Nội, Việt Nam ngày 19/10 (ảnh: REUTERS).
Sự im lặng kỳ lạ của Bắc Kinh
Tác giả Katsuji Nakazawa hôm 22/10 trong bài phân tích của mình trên tờ Nikkei Asia đã mở đầu bằng một câu tiếng Việt: “Xin chào. Tôi là Suga Yoshihide”, đây là nguyên câu nói mà tân Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga nói vào ngày 19/10 khi ông phát biểu truớc các sinh viên trường Đại học Việt – Nhật ở Hà Nội.
Katsuji Nakazawa cho biết, trong bài diễn văn có tiêu đề: “Cùng nhau xây dựng tương lai khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương”, Thủ tướng Suga lặp lại cụm từ “pháp quyền” (rule of law) 5 lần và nói rằng “những diễn biến trái với tính pháp quyền và tinh thần cởi mở” đang diễn ra ở Biển Đông.
Rõ ràng là mọi người đều biết ông Suga đang nói về ai, Katsuji Nakazawa nhận định. Ông Suga, trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên của mình trên cương vị thủ tướng, đã sử dụng ngôn ngữ mạnh mẽ để đào sâu việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông. Trung Quốc vẫn luôn theo dõi sát các động thái của vị tân thủ tướng này. Thông thường, các nhà chức trách Trung Quốc sẽ tiếp cận cuốn sách từ vựng của mình và chọn những ngôn từ mạnh nhất sẵn có để lên án một cuộc nói chuyện như vậy của một nhà lãnh đạo nước ngoài. Nhưng lúc này, Trung Quốc đang có phản ứng bình tĩnh và kiềm chế đến mức kỳ lạ.
Đài Loan có thể điều động 450.000 binh sĩ theo lệnh tổng thống Thái Anh Văn
Taiwan News đưa tin, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Đài Loan Nghiêm Đức Phát cho biết hôm thứ Năm (22/10) rằng Tổng thống Thái Anh Văn có thể huy động khoảng 450.000 binh sĩ cho một cuộc chiến lớn nếu bà ra mệnh lệnh.
Trong khi báo cáo về kế hoạch cải tổ lực lượng dự bị của Đài Loan của Lập pháp Viện Trung Hoa Dân quốc, ông Nghiêm cho biết, khoảng 260.000 quân dự bị và 185.000 quân nhân tại ngũ có thể phản ứng nhanh chóng với một cuộc khủng hoảng quốc phòng dưới sự chỉ huy của bà Thái. Ông cho biết Bộ Quốc phòng Đài Loan đã đưa ra các phương án ban đầu để tăng tần suất huy động quân dự bị để nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu của lực lượng dự bị quốc gia.
Tập Cận Bình trích lời Mao dịp kỷ niệm 70 năm “chống Mỹ viện Triều”
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và các quan chức ĐCSTQ (ảnh: Reuters)
Nikkei Asia đưa tin, nhân kỷ niệm 70 năm ngày chính quyền Trung Quốc triển khai quân đội tới bán đảo Triều Tiên để giúp Triều Tiên chống lại các lực lượng Liên Hợp Quốc và Hàn Quốc do Mỹ lãnh đạo trong cuộc chiến năm 1950-1953, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có bài phát biểu tại Đại lễ đường Nhân dân. Ông Tập trích lời cha già sáng lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Mao Trạch Đông, nói rằng: “Hãy cho thế giới biết rằng người dân Trung Quốc là có tổ chức, và không thể bị coi thường”. Ông không đề cập trực tiếp đến Hoa Kỳ, khi mối quan hệ giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ đã giảm xuống mức thấp nhất trong nhiều thập niên trong bối cảnh tranh chấp với chính quyền Tổng thống Donald Trump.
Tháng 10/1950, quân đội Trung Quốc đã vượt sông Áp Lục ở biên giới với Triều Tiên trong khi quân Liên Xô yểm trợ trên không. Nhấn mạnh tầm quan trọng địa chính trị của Triều Tiên, Mao nói: “Nếu môi không còn thì răng cũng lạnh”. Chiến tranh Triều Tiên kết thúc bằng một hiệp định đình chiến vào năm 1953, chứ không phải là một hiệp ước hòa bình, khiến bán đảo Triều Tiên về mặt kỹ thuật vẫn đang trong tình trạng thời chiến.
Bước ngoặt ở Thái Lan: Sự phản đối của Nữ hoàng
Đoàn xe diễu hành hoàng gia của Nữ hoàng Thái Lan và Hoàng tử Dipangkorn đi qua một nhóm biểu tình chống chính phủ trước Tòa nhà Chính phủ, Bangkok, Thái Lan hôm 14/10 (ảnh: REUTERS).
Theo Reuters, một thời điểm quan trọng trong phong trào biểu tình ngày càng tăng của Thái Lan đó là sự xuất hiện không báo trước của một chiếc xe limousine Rolls Royce màu sâm panh trên đường phố Bangkok. Đây là xe của Nữ hoàng Suthida, và đoàn xe đã giảm tốc độ khi gặp phải vài chục người biểu tình đang buông lời giễu cợt bên ngoài Tòa nhà Chính phủ Bangkok vào ngày 14 tháng 10. Những người theo chủ nghĩa bảo hoàng đã tố cáo đây là hành vi quấy rối không thể tha thứ ở một vương quốc có hiến pháp đòi hỏi phải tôn kính chế độ quân chủ.
Tin tặc Nga tấn công mạng máy tính của chính quyền Mỹ
Các cơ quan chính phủ Mỹ cho biết hôm thứ Năm (22/10) rằng, các tin tặc do Nga tài trợ đã cố gắng đột nhập vào mạng máy tính của chính quyền địa phương Hoa Kỳ và các tiểu bang, và 2 trường hợp trong số đó đã thành công. Đây là cảnh báo lớn thứ hai về các vụ tin tặc nước ngoài trong nhiều ngày, Reuters đưa tin.
Trong một cảnh báo chưa đầy hai tuần trước cuộc bầu cử ở Mỹ, các cơ quan này cho biết một nhóm người Nga, đôi khi được các nhà nghiên cứu gọi là Gấu Berserk (Berserk Bear) hoặc Chuồn chuồn ngô (Dragonfly), đã nhắm mục tiêu hàng chục mạng máy tính của chính phủ tiểu bang, địa phương, bộ lạc và lãnh thổ Hoa Kỳ cũng như các mạng lưới hàng không.
Các tin tặc đã đột nhập thành công vào một số mạng không xác định và vào đầu tháng này đã đánh cắp dữ liệu từ hai trong số đó, các cơ quan nêu trên cho biết trong một bài đăng trên trang web của Cơ quan An ninh mạng và Cơ sở hạ tầng, một nhánh của Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ. FBI không cung cấp thông tin chi tiết nhưng cho biết trong một tuyên bố rằng họ đã “làm sáng tỏ hành vi bất chính của Nga”.
Đài Loan đưa ra đề xuất hấp dẫn về hợp tác chuỗi cung ứng với Mỹ
Đài Loan đang tìm cách mở rộng phạm vi hợp tác với Mỹ, nói rằng điều này sẽ giúp tạo ra hàng chục triệu đôla giá trị và có thể lên đến một triệu việc làm cho nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Tại cuộc họp Nội các hôm thứ Năm (22/10), Bộ Kinh tế Đài Loan (MOEA) đã đưa ra 4 lĩnh vực chiến lược mà Đài Loan và Mỹ có thể xây dựng mối quan hệ chặt chẽ hơn trong bối cảnh tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu, theo hãng tin CNA.
Các lĩnh vực được đề xuất liên quan bao gồm (1) chất bán dẫn; (2) công nghệ thông tin, truyền thông và AI; (3) năng lượng xanh; (4) chăm sóc sức khỏe. Ngoài ra, đề xuất cũng khuyến khích thành lập các liên doanh nhằm thâm nhập thị trường toàn cầu. Theo Thủ tướng Đài Loan Su Tseng-chang (Tô Trinh Xương), sáng kiến này sẽ giúp phát triển ngành sản xuất của Mỹ, đồng thời cho phép Đài Loan có được chỗ đứng vững chắc trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Ông Tô giải thích thêm rằng nhà sản xuất chip hàng đầu – Công ty Sản xuất Chất bán dẫn Đài Loan (TSMC) đang có kế hoạch xây dựng nhà máy ở Hoa Kỳ là một ví dụ điển hình về sự hợp tác song phương. Ông cũng đề xuất thiết lập một mạng lưới tiếp thị trên toàn thế giới kết hợp các thương hiệu và công nghệ của Mỹ cũng như khái niệm “Sản xuất tại Đài Loan”.
Trả đũa Mỹ, Bắc Kinh giới thiệu luật dữ liệu cá nhân
Hôm thứ Tư (21/10), Bắc Kinh bắt đầu đưa ra bàn thảo dự luật giới hạn chặt chẽ việc chuyển dữ liệu cá nhân của người Trung Quốc ra nước ngoài. Nikkei cho hay, đây là một động thái cho thấy chính quyền Trung Quốc muốn trả đũa lệnh cấm “phân biệt đối xử” của Hoa Kỳ.
Nếu được thông qua, đạo luật có tên Luật Bảo vệ Thông tin Cá nhân sẽ trở thành bộ luật thống nhất đầu tiên của Trung Quốc về bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Theo dự thảo luật, bất kỳ công ty nào tìm cách lấy dữ liệu cá nhân của người dùng ra bên ngoài Trung Quốc sẽ bị kiểm tra bởi các cơ quan an ninh mạng. Các doanh nghiệp liên quan đến “cơ sở hạ tầng thông tin quan trọng”, chẳng hạn như viễn thông hoặc tài chính và những doanh nghiệp xử lý lượng lớn thông tin cá nhân sẽ phải lưu trữ dữ liệu đó trên các máy chủ ở Trung Quốc và trải qua đánh giá rủi ro trước khi gửi ra nước ngoài.
Luật mới này của Trung Quốc xuất hiện sau khi Washington cấm nền tảng chia sẻ video TikTok và ứng dụng trò chuyện WeChat để “bảo vệ an ninh quốc gia và dữ liệu cá nhân” của người dùng Mỹ.
Đài Loan ủng hộ phong trào biểu tình dân chủ ở Thái Lan
Hơn một chục tổ chức phi chính phủ, các nhóm vận động chính trị và các tổ chức sinh viên đã cùng nhau họp mặt tại Đài Bắc vào thứ Năm (22/10) để nâng cao nhận thức về phong trào ủng hộ dân chủ ở Thái Lan, khi những người biểu tình ở quốc gia này đang vấp phải sự cản trở của chính phủ, theo Taiwan News.
Được tổ chức bởi Đảng Xanh Đài Loan và Liên minh Đài Loan vì Dân chủ Thái Lan (TATD), cuộc họp báo bắt đầu lúc 9 giờ sáng tại Hội trường Cựu sinh viên Đại học Quốc gia Đài Loan ở Đài Bắc. Trong sự kiện này, đại diện của khoảng 15 nhóm xã hội dân sự đã thay nhau bày tỏ sự ủng hộ đối với phong trào biểu tình yêu cầu dân chủ, mặc dù phong trào đã liên tục gặp khó do đại dịch viêm phổi Vũ Hán.
Cô Thachaporn Supparatanapinyo là một đại diện cho TATD, bao gồm các sinh viên Thái Lan tại Đài Loan, tham gia cuộc họp. Theo cô, người Đài Loan là những người đầu tiên trên thế giới bày tỏ sự ủng hộ đối với phong trào biểu tình của giới trẻ Thái Lan “không chỉ từ phía người dân mà từ phía chính phủ, đảng chính trị và cả các tổ chức phi chính phủ”.
Vũ khí Mỹ bán cho Đài Loan có thể vươn tới Đại lục
Khác với các loại vũ khí trước kia Hoa Kỳ bán cho Đài Loan, các vũ khí tấn công mới mà Washington sẽ cung cấp cho Đài Bắc sắp tới có khả năng tấn công các mục tiêu nằm ở khu vực ven biển của Trung Quốc đại lục, theo SCMP.
“Đây là một bước đột phá của Mỹ trong quyết định bán vũ khí cho Đài Loan”, Mei Fu-hsing, Giám đốc Trung tâm Phân tích An ninh Đài Loan, một tổ chức tư vấn tư nhân ở New York, cho biết khi đề cập đến quyết định của chính quyền Trump loại bỏ chính sách truyền thống chỉ bán loại vũ khí có tính phòng thủ cho Đài Loan.
Các chuyên gia quân sự cho biết, thương vụ bán vũ khí mới nhất của Mỹ nhằm giúp Đài Bắc có thể đối phó với hỏa lực của Bắc Kinh trong trường hợp chiến tranh xảy ra.
Đợt mua bán vũ khí mới nhất cho Đài Loan được chính phủ Mỹ đề xuất là đợt thứ tám. Hôm thứ Năm (22/10), Đài Bắc đã lên tiếng hoan nghênh thiện chí giúp đỡ của Hoa Kỳ trong bối cảnh Đài Loan liên tục chịu sức ép từ các hoạt động đe dọa của Bắc Kinh trong thời gian qua.
Mỹ đưa đại sứ Iran tại Iraq vào danh sách đen
Hôm thứ Năm (22/10), Hoa Kỳ đã đưa vào danh sách đen Iraj Masjedi, Đại sứ Iran tại Iraq, nói rằng ông Iraj đã hỗ trợ các nhóm dân quân Iraq trong nhiều năm, lực lượng đã thực hiện các cuộc tấn công vào lực lượng Mỹ và liên quân ở Iraq thời gian qua, theo Reuters và Anadolu Agency
“Với khả năng hiện tại, Masjedi đã khai thác vị trí của mình là đại sứ của chế độ Iran tại Iraq để thực hiện các hành vi tài chính vì lợi ích của IRGC-QF”, Bộ Tài chính Mỹ cho biết trong một tuyên bố, đề cập đến IRGC-QF, từ viết tắt của Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Iran.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin cho biết Iran đang bổ nhiệm các quan chức IRGC-QF để “thực hiện chương trình nghị sự đối ngoại gây bất ổn của họ”.
“Hoa Kỳ sẽ tiếp tục sử dụng các công cụ và chế tài theo ý của mình để hạn chế lực lượng cầm quyền ở Iran và các quan chức IRGC-QF cố gắng can thiệp vào công việc của các quốc gia có chủ quyền, bao gồm bất kỳ nỗ lực nào nhằm tác động đến các cuộc bầu cử của Hoa Kỳ”, ông Mnuchin nói thêm.
Tổng biên tập cơ quan ngôn luận ĐCSTQ mới được bổ nhiệm bị phanh phui bê bối
Lao động đại lục đổ xô sang Việt Nam, Trung Quốc cho xây tường biên giới cao 2 mét?
Người dân để lại bình luận: “Hoa Kỳ đã xây một bức tường để ngăn người vào, và ĐCSTQ đã xây một bức tường để ngăn người trốn thoát!?”
Ngày 20/10, tại đèo Hữu nghị biên giới Việt-Trung phần nằm bên phía Quảng Tây, gần 1.000 kỹ thuật viên Trung Quốc đã tập trung và dự định sang Việt Nam làm việc. Epoch Times dẫn lời báo hải ngoại cho biết doanh nhân Đài Loan gốc Việt nói rằng Việt Nam hạn chế lao động từ Trung Quốc, và những người này không dễ kiếm được việc làm. Ngoài ra, ở biên giới Trung – Việt, Trung Quốc đang xây một bức tường cao hai mét để ngăn người dân chạy trốn.
Theo các đoạn video trên nền tảng truyền thông xã hội Twitter, vào ngày 20/10, tại các thị trấn biên giới của đèo Hữu Nghị, đã có rất nhiều người ra nước ngoài đang sang tìm kiếm việc làm tại Việt Nam. Dựa trên những thông tin được cư dân mạng tiết lộ, gần một nghìn người đã ứng tuyển vào nhiều công ty Trung Quốc hoặc Đài Loan tại Việt Nam để làm các công việc kỹ thuật cao, trong đó công ty thiết bị chính xác Lập Tấn của Thâm Quyến” có 400 suất và thiết bị chính xác Phú Quế có 205 người Có 85 người ở Công ty TNHH Công nghệ Pin Việt Nam và 27 người ở Công ty TNHH Deli. Các ứng viên nêu trên đều là nhân viên kỹ thuật cấp cao của công ty.